Μελανό σημείο
Από μικρή άκουγα ότι ο ήλιος μπορεί να κάνει κακό. Δεν φανταζόμουν όμως μέχρι ποιου σημείου.
Από την Αντωνία, όπως τα διηγήθηκε στη Χριστίνα Μπίθα
Είμαι 31 ετών και από παλιά έπαιζα κρυφτό με τον ήλιο. Όταν εκείνος έβγαινε, εγώ κρυβόμουν. Δεν μπορούσα να με «χτυπάει». Δεν τον άντεχα, δεν τον συμπαθούσα. Ούτε κι εκείνος μάλλον – και μου το έδειξε.
Ανοιχτή σε προκλήσεις
Το δέρμα μου είναι ανοιχτόχρωμο, με πολλές ελιές – ανήκω, δηλαδή, στην κατηγορία ανθρώπων που πρέπει να προσέχουν πολύ όταν κάθονται στον ήλιο και, βέβαια, να πηγαίνουν συχνά για εξετάσεις. Επιπλέον, πριν από δεκαπέντε χρόνια ο παππούς μου είχε ξεπεράσει με επιυχία μια περιπέτεια με ένα μελάνωμα (τώρα πλησιάζει αισίως τα ενενήντα), οπότε θεωρητικά οικογενειακώς ήμασταν όλοι σε επιφυλακή.
Παρ’ όλα αυτά, δεν έδωσα και πολλή σημασία όταν η μαμά μου, σε μια κλασική σκηνή «σκαναρίσματος» των παιδιών της –έχω κι ένα μεγαλύτερο αδελφό–, πρόσεξε πως μια ελιά που είχα στον ώμο για καιρό είχε αρχίσει να μεγαλώνει.
Μετά από μήνες αναβλητικότητας επισκέφτηκα επιτέλους ένα δερματολόγο. Για την ακρίβεια μου έκλεισαν ραντεβού με το ζόρι οι δικοί μου, τόσο αμέριμνη ήμουν. «Λογικά δεν είναι τίποτα κακό» βιάστηκε να με καθησυχάσει εκείνος, «αλλά ας το δει και κάποιος πιο ειδικός» με συμβούλεψε. Πήγα, λίγο ανήσυχη πλέον, στο Αντικαρκινικό Τμήμα του «Αγίου Σάββα», όπου επίσης μου είπαν ότι μάλλον δεν ήταν τίποτα, αλλά καλό θα ήταν να αφαιρεθεί για προληπτικούς λόγους.
Όταν αφαίρεσε την ελιά, πίστεψα πως ξεμπέρδεψα μ’ αυτή την ιστορία. Δύο εβδομάδες αργότερα, μάλιστα, σιγουρεύτηκα πως όλα ήταν καλά από το χαλαρό ύφος της γραμματέως του γιατρού, που μου άφησε μήνυμα στον τηλεφωνητή ότι όποτε είχα χρόνο, μπορούσα να περάσω από το ιατρείο για τα αποτελέσματα της ιστολογικής. Φαντάζεστε, λοιπόν, την έκπληξή μου όταν έφτασα εκεί και μου ανακοίνωσαν πως η ιστολογική εξέταση είχε δείξει μελάνωμα. Δεν ήξερα πώς ν’ αντιδράσω.
Έκτακτα μέτρα
Το μελάνωμα, αν διαγνωστεί νωρίς, αντιμετωπίζεται σχετικά εύκολα. Το θέμα είναι ακριβώς αυτό, να το εντοπίσεις εγκαίρως. Γιατί όσο καθυστερείς, αυτό εισχωρεί μέσω των λεμφαδένων και απειλεί να εισβάλει στα ζωτικά σου όργανα. Αν συμβεί αυτό, ακόμα και τα πιο τραγικά σενάρια είναι πιθανά.
Στην περίπτωσή μου, η σκέψη του θανάτου περισσότερο με θύμωνε παρά με φόβιζε. Επαναλάμβανα συνεχώς στον εαυτό μου: «Φαντάσου τώρα να πεθάνω και να μην προλάβω να ταξιδέψω άλλο, να γνωρίσω κι άλλους ανθρώπους, να διαβάσω βιβλία, να μάθω κινέζικα, να ερωτευτώ πάλι μέχρι να διαλυθώ».
Μετά από δύο χειρουργεία, δύο λεμφαδένες λιγότερους και την περιοχή γύρω από το μελάνωμα να λείπει πια, κάθε καρκινικό κύτταρο είχε εξαφανιστεί από πάνω μου. Αλλά επειδή τον πρώτο καιρό μετά την εγχείρηση υπάρχει πάντα κίνδυνος επανεμφάνισης, έπρεπε να κάνω ανοσοθεραπεία με ιντερφερόνη, μια ουσία που αναλαμβάνει να δυναμώσει το ανοσοποιητικό σου σύστημα αλλά σε ρίχνει πολύ ψυχολογικά. Στις παρενέργειές της περιλαμβάνονται πόνος, ζαλάδα, μελαγχολία, κατάθλιψη. Τα πέρασα όλα.
She’s gonna make it
Εκείνη την εποχή έτυχε να μη δουλεύω – καλύτερα, γιατί έτσι δεν χρειαζόταν να δίνω εξηγήσεις σε ένα σωρό άσχετους στο γραφείο. Αλλά στα αισθηματικά το timing δεν μπορούσε να είναι χειρότερο: Μία μέρα πριν μάθω για το μελάνωμα, είχα χωρίσει από μια σχέση τρεισήμισι χρόνων.
Μία εβδομάδα αργότερα ο πρώην μου μου τηλεφώνησε για να με πληροφορήσει πως είχα ξεχάσει κάποια πράγματα σπίτι του. Όταν του είπα ότι νοσηλεύομαι στον «Άγιο Σάββα», έπαθε βέβαια σοκ, αλλά εγώ επέμεινα να μην έρθει να με δει. Δεν ήθελα να αντικρίσω άλλο ένα στενοχωρημένο για την κατάστασή μου πρόσωπο. Είχα τους κολλητούς μου φίλους και την οικογένειά μου, που προσπαθούσαν όλη μέρα να το παίζουν άνετοι και να λένε αστεία μπροστά μου, ενώ ήξερα πως πίσω μου υπέφεραν.
Staring at the Sun
Τουλάχιστον, τα μαλλιά μου έμειναν στη θέση τους. Η ανοσοθεραπεία είναι μεν δυνατή, αλλά όχι όσο η χημειοθεραπεία. Για είκοσι μέρες πηγαινοερχόμουν και υποβαλλόμουν σε συνεχή θεραπεία. Έπειτα ακολούθησε ένας χρόνος με ενέσεις ιντερφερόνης, τις οποίες έπρεπε να κάνω μόνη μου τρεις φορές την εβδομάδα. Εγώ, που σιχαινόμουν τα τρυπήματα όσο τίποτε άλλο.
Ένα χρόνο μετά είμαι πλέον καλά, χωρίς ενέσεις. Έχω αρχίσει να ξαναστέλνω βιογραφικά για δουλειά και να ελπίζω, καθώς επίσης και να βγαίνω έξω απλώς για να περάσω καλά. Στο σπίτι οι δικοί μου με αντιμετωπίζουν ακόμα με ιδιαίτερο τρόπο. Συνέχεια ακούω «Μην ανησυχείς γι’ αυτό ή για κείνο, θα το φροντίσω εγώ» και «Α, σου πλήρωσα το τάδε και το τάδε».Είμαι ευγνώμων για την αγάπη και τη συμπαράστασή τους, αλλά νιώθω πως είναι καιρός να νιώσω και πάλι ενήλικη, υγιής, δυνατή.
Συνεχίζω κάθε έξι μήνες να κάνω τις απαραίτητες εξετάσεις στον «Άγιο Σάββα», και παρόλο που οι κοντινοί μου φίλοι δεν έχουν ούτε ανάλογο οικογενειακό ιστορικό ούτε ανοιχτόχρωμο δέρμα σαν το δικό μου, μετά τη δική μου περιπέτεια έχουν αποφασίσει να κάνουν κι εκείνοι έλεγχο μία φορά το χρόνο.
Τώρα πια κάνω (μαύρο) χιούμορ για το ζώδιό μου, που είναι Καρκίνος. Και μόνο το ότι σκέφτομαι έτσι μου δείχνει πως έχω βγει πιο δυνατή από αυτή την εμπειρία. Αν πριν άφηνα τις μέρες να περνούν γκρινιάζοντας για μικροπράγματα, τώρα εκτιμώ την κάθε στιγμή και δεν αφήνω τίποτα να μου χαλάσει τη διάθεση. Και στραβοκοιτάζω όποιον με ρωτάει αν θα κάνω πλαστική για να εξαφανίσω το σημάδι της εγχείρησης. Θέλω να το έχω πάνω μου, να μου θυμίζει πως όλα αυτά που έζησα ήταν αληθινά. Τώρα προσέχω τον ήλιο περισσότερο, αλλά τον κοιτάζω κατάματα.
Sneaky business
Το μελάνωμα είναι ο πιο επιθετικός καρκίνος του δέρματος. Συνήθως αναπτύσσεται επιφανειακά, αλλάζει χρώμα, ματώνει, οπότε σου δίνει πολλές ενδείξεις πως κάτι δεν πάει καλά. Υπάρχουν όμως κι άλλα, πιο ύπουλα μελανώματα, που αναπτύσσονται σε βάθος, οπότε είναι δύσκολο να ανιχνευτούν.
Χαμός, σου λέω
Ένας χρήσιμος μνημονικός κανόνας είναι ο ΧΑΜΟΣ, από τα αρχικά των λέξεων «χρώμα», «ασυμμετρία», «μέγεθος», «όρια» και «σχήμα». Αν τρία τουλάχιστον από αυτά τα χαρακτηριστικά αλλάξουν σε κάποια από τις ελιές σου, πρέπει να επισκεφθείς κάποιον ειδικό.
6% από εσάς επισκέπτεστε το δερματολόγο σας για προληπτικούς λόγους (γιατί τόσο λίγες;).