Τὸ ξέρω πὼς καθένας μοναχὸς πορεύεται στὸν ἔρωτα, μοναχὸς στὴ δόξα καὶ στὸ θάνατο.
Τὸ ξέρω. Τὸ δοκίμασα. Δὲν ὠφελεῖ. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου ~ Η Σονάτα του Σεληνόφωτος

Lisa

This is thy hour O Soul, thy free flight into the wordless. Away from books, away from art, the day erased, the lesson done. Thee fully forth emerging, silent gazing, pondering the themes thou lovest best. Night, sleep, death, and the stars. - Walt Whitman
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα τέχνη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα τέχνη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 12 Ιουλίου 2020

Νερούδα


Πάμπλο Νερούδα - [12 Ιουλίου 1904 - 23 Σεπτεμβρίου 1973]


Απ' όσα πράγματα έχω δει,
μονάχα εσένα θέλω να εξακολουθώ να βλέπω,
απ' ό,τι έχω αγγίξει,
μονάχα το δέρμα σου θέλω ν' αγγίζω:
αγαπώ το πορτοκαλένιο γέλιο σου,
μ' αρέσεις την ώρα που κοιμάσαι.

Πώς να γίνει, αγάπη, αγαπημένη,
δεν ξέρω οι άλλοι πώς αγαπάν,
δεν ξέρω πώς αγαπήθηκαν άλλοτε,
εγώ σε κοιτάζω και σε ερωτεύομαι, κι έτσι ζω,
φυσικότατα ερωτευμένος.
Μ' αρέσεις κάθε βράδυ και πιο πολύ.

Πού να 'ναι; όλο ρωτάω
αν λείψουν μια στιγμή τα μάτια σου.
Πόσο αργεί! σκέφτομαι και με πειράζει.
Αισθάνομαι φτωχός, ανόητος και θλιμμένος,
και φτάνεις εσύ κι είσαι θύελλα
που φτερούγισε μέσα απ' τις βερυκοκιές.

Γι' αυτό σ' αγαπώ κι όχι γι' αυτό,
για τόσα πράματα και τόσο λίγα,
κι έτσι πρέπει να 'ναι ο έρωτας
μισόκλειστος και ολικός,
ιδιάζων και τρομαχτικός,
σημαιοστόλιστος και πενθοφορεμένος,
λουλουδιασμένος σαν τ' αστέρια
και χωρίς μέτρο - όριο, σαν το φιλί.

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020

Opera at home

Μένουμε Σπίτι
Η Όπερα του Παρισιού παρουσιάζει τα έργα της online δωρεάν κατά τη διάρκεια της Καραντίνας


Η ευκαιρία να ανακαλύψετε σπουδαία κλασικά όπερα στο σπίτι σε αυτή την περίοδο περιορισμού. Ο Don Giovanni, η λίμνη των κύκνων, ο Κουρέας της Σεβίλλης και άλλες διάσημες όπερες, είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο δωρεάν, από τις 17 Μαρτίου στις 7:30 μ.μ., στις ιστοσελίδες Opera και Culturebox. 

Παρά το κλείσιμο οπερών και αιθουσών συναυλιών και τα μέτρα περιορισμού για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού, η Όπερα συνεχίζει να ζει μέσα από το διαδίκτυο. Από τις 17 Μαρτίου 2020 στις 8:30 μ.μ. ώρα Ελλάδος, οι ιστότοποι Opera και Culturebox αποφάσισαν να προσφέρουν εναλλάξ, δωρεάν, σπουδαία κλασικά έργα όπερας. 
Πώς λειτουργεί; Οι ιστότοποι Opera και Culturebox θα βάλουν μια διαδικτυακή απόδοση, δωρεάν, διαθέσιμη για έξι ημέρες. Στο τέλος αυτής της περιόδου, η παράσταση θα δώσει τη θέση της σε μια άλλη πρόταση και ούτω καθεξής μέχρι και τον μήνα Μάιο. 

Ετοιμαστείτε να ανακαλύψετε την όπερα Manon από τον Jules Massenet, σε σκηνοθεσία Vincent Huguet. 

Σημειώστε ότι αυτή η όπερα, η οποία γυρίστηκε κεκλεισμένων των θυρών στις 10 Μαρτίου, θα έπρεπε να έχει προβληθεί στους κινηματογράφους, αλλά, μετά το κλείσιμο των κινηματογράφων, η όπερα θα πρέπει να θαυμάζεται στο σπίτι στο Διαδίκτυο. 

Το πρόγραμμα παρουσιάσεων που διατίθεται σε ελεύθερη πρόσβαση: 

17-22 Μαρτίου: Manon 
23-29 Μαρτίου: ο Ντον Τζιοβάνι (2019) 
30 έως 5 Απριλίου: Λίμνη των Κύκνων (2019) 
Από τις 6 έως τις 12 Απριλίου: Ο κουρέας της Σεβίλλης (2014) 
Από τις 13 έως τις 19 Απριλίου: Robbins Evening (2018) 
20-26 Απριλίου: Οι ιστορίες του Hoffmann (2016) 
27 Μαΐου έως 3: Carmen (2017)


Πηγή: cityportal.gr

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2020

Δέκα μουσεία για επίσκεψη από το σπίτι

Δέκα μουσεία για επίσκεψη από το σπίτι 
Περιηγηθείτε εικονικά στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου


Καθώς στις μέρες μας θα περάσουμε πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι απ' ό,τι συνήθως, προτείνουμε μια ενδιαφέρουσα δραστηριότητα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσα στο σπίτι. Επισκεφθείτε μερικά από τα ομορφότερα μουσεία στον κόσμο, από την άνεση της πολυθρόνας σας.

Υπάρχουν όλο και περισσότερες μουσειακές δομές που προσφέρουν πραγματικές εικονικές περιηγήσεις ή που θέτουν τις συλλογές τους σε απευθείας σύνδεση.

1. Pinacoteca di Brera – Μιλάνο

Στην Πινακοθήκη Brera του Μιλάνο εκτίθενται σημαντικά έργα τέχνης. Σε αυτήν βρίσκεται μια από τις πλέον σημαντικές συλλογές που αποτελείται από πίνακες Ιταλών ζωγράφων. Δημιουργήθηκε ως συνεπακόλουθο του εκπαιδευτικού – πολιτιστικού προγράμματος της Ακαδημίας της Brera. Συστεγάζεται στο μέγαρο Brera μαζί με την Εθνική Βιβλιοθήκη (Biblioteca Nazionale Braidense), το αστεροσκοπείο (Osservatorio di Brera), τον Βοτανικό κήπο (Orto Botanico), το Λομβαρδικό Ίδρυμα Επιστημών και Γραμμάτων (Istituto Lombardo di Scienze e Lettere) και την Ακαδημία Καλών Τεχνών (Accademia di Belle Arti). Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ.

2. Μουσεία του Βατικανού – Ρώμη

Τα Μουσεία Βατικανού στεγάζονται εντός του Βατικανού στη Ρώμη και μπορείτε να πραγματοποιήσετε virtual περιήγηση μέσα από κάμερα 360 μοιρών. Πρόκειται για ένα συγκρότημα μερικών εκ των κορυφαίων μουσείων και αρχαιολογικών χώρων του κόσμου με ετήσια επισκεψιμότητα άνω των 4,3 εκατ. τουριστών. Περιλαμβάνουν εκθέματα της μακραίωνης και τεράστιας συλλογής της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, περιλαμβανομένων διάσημων αγαλμάτων του αρχαίου κόσμου και αριστουργημάτων της Αναγέννησης και του σήμερα. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

3. Αρχαιολογικό Μουσείο – Αθήνα

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αποτελεί το σημαντικότερο μουσείο του κόσμου στον τομέα της Αρχαίας τέχνης. Στις συλλογές του εκπροσωπούνται όλοι οι πολιτισμοί που άνθισαν στον ελληνικό χώρο από την προϊστορική εποχή ως το τέλος της ρωμαϊκής περιόδου. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

4. Μουσείο του Λούβρου – Παρίσι

Το μουσείο του Λούβρου είναι ένα από τα μεγαλύτερα και παλαιότερα μουσεία τέχνης στον κόσμο. Εκτίθενται 35.000 έργα τέχνης, ενώ οι μόνιμες συλλογές του καταλαμβάνουν συνολικά έκταση 60.600 τετραγωνικών μέτρων και ανάμεσα σε αυτές είναι και οι ελληνικές, που καλύπτουν 25 αίθουσες ή χώρους. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

5. Μουσείο του Πράντο – Μαδρίτη

Το Μουσείο του Πράντο κατέχει μια από τις σπουδαιότερες συλλογές τέχνης του κόσμου, και συγκεκριμένα ένα μεγάλο πλήθος πινάκων από τον 14ο ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Αν και ιδρύθηκε ως Μουσείο ζωγραφικής και γλυπτικής, το Πράντο περιλαμβάνει σήμερα και πάνω από 5.000 σχέδια, 1.000 νομίσματα και μετάλλια, καθώς και περίπου 2.000 διακοσμητικά αντικείμενα. Τα γλυπτά του υπολογίζονται γύρω στα 700 και οι πίνακες ζωγραφικής, στους οποίος χρωστάει και τη διεθνή του αίγλη, γύρω στους 8.600. Πρόκειται για έργα των Βελάθκεθ, Γκόγια, Ελ Γκρέκο, Καραβάτζιο, Ρέμπραντ, κ.ά. Στο Μουσείο εκτίθενται περίπου το ένα τρίτο των πινάκων που κατέχει, έτσι λοιπόν τα εκθέματα εναλλάσσονται. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

6. Γκαλερί Uffizi – Φλωρεντία

Η Galleria degli Uffizi στεγάζεται στο ανάκτορο της Φλωρεντίας. Τα έργα που εκτίθενται στο μουσείο καλύπτουν χρονικά την περίοδο από τον 13ο μέχρι τον 18ο αιώνα και συνθέτουν μία από τις σημαντικότερες συλλογές αναγεννησιακής τέχνης. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

7. Μητροπολιτικό Μουσείο – Νέα Υόρκη

Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης είναι ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μουσεία τέχνης στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1872 και βρίσκεται στην 5η Λεωφόρο στο Μανχάταν. Οι συλλογές του περιέχουν περισσότερα από δύο εκατομμύρια έργα τέχνης και περιλαμβάνουν ξεχωριστούς τομείς Ελληνορωμαϊκής, Μεσαιωνικής, Ισλαμικής, Ασιατικής και σύγχρονης τέχνης, καθώς και φωτογραφιών, ενδυμάτων, όπλων και πανοπλιών και μουσικών οργάνων. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

8. Βρετανικό Μουσείο – Λονδίνο

Το Βρετανικό Μουσείο είναι μουσείο της ανθρώπινης ιστορίας και πολιτισμού στο Λονδίνο. Οι συλλογές του, οι οποίες αριθμούν περισσότερα από επτά εκατομμύρια αντικείμενα, είναι από τις μεγαλύτερες και πιο περιεκτικές στον κόσμο και προέρχονται από όλες τις ηπείρους, απεικονίζοντας και καταγράφοντας την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού από την απαρχή του έως και σήμερα. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

9. Ερμιτάζ – Αγία Πετρούπολη

Το Μουσείο Ερμιτάζ αποτελεί το μεγαλύτερο και ένα από τα παλαιότερα στον κόσμο, με συλλογές που ξεπερνούν τα 3.000.000 έργα. Φιλοξενείται σε ένα συγκρότημα έξι κτιρίων, τα παλαιά Χειμερινά Ανάκτορα, στις όχθες του ποταμού Νέβα. Ανάμεσα στα σημαντικά εκθέματα του μουσείου, περιλαμβάνεται η συλλογή έργων δυτικοευρωπαϊκής τέχνης με έργα των Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ωγκύστ Ροντέν, Πάμπλο Πικάσσο, Ανρί Ματίς, Πωλ Γκωγκέν, Πωλ Σεζάν, Κλωντ Μονέ, Ρέμπραντ και άλλων. Φιλοξενούνται ακόμα εκθέματα από την αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Ρώμη, καθώς και μεγάλες συλλογές ειδών κοσμηματοποιίας. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

10. Εθνική Πινακοθήκη – Ουάσιγκτον

Το μουσείο της Ουάσιγκτον ιδρύθηκε το 1937 για τον αμερικανικό λαό. Η συλλογή έργων ζωγραφικής, σχεδίων, εκτυπώσεων, φωτογραφιών, γλυπτών, μεταλλίων και διακοσμητικών τεχνών της Γκαλερί ανιχνεύει την ανάπτυξη της Δυτικής Τέχνης από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένης της μόνης ζωγραφικής του Leonardo da Vinci στην Αμερική και του μεγαλύτερου κινητού που δημιουργήθηκε από Αλέξανδρο Καλντέρ. Πραγματοποιήστε Online επίσκεψη από ΕΔΩ

Πηγή: almaradio.gr

Τετάρτη 11 Μαρτίου 2020

Πολύχρωμες γειτονιές του κόσμου

Λατρεύω τα ταξίδια. Απολαμβάνω να περπατώ σε σοκάκια και να ανακαλύπτω τις ομορφιές του τόπου που επισκέπτομαι. Κάποιες φορές οι ομορφιές αυτές είναι σημείο αναφοράς, άλλες είναι κρυφά διαμαντάκια. Αγαπώ ιδιαίτερα τις μικρές πόλεις με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, που δε θυμίζουν τη νόρμα των σύγχρονων πόλεων. Και όταν αυτή η αρχιτεκτονική παντρεύεται με τα χρώματα, το αποτέλεσμα είναι απλά ακαταμάχητο. 

Το παρακάτω άρθρο εμφανίστηκε μπροστά μου τυχαία, αλλά ήξερα αμέσως ότι πρέπει να το αναδημοσιεύσω. Πολύχρωμες γειτονιές του κόσμου και σπίτια βαμμένα σε έντονα χρώματα που θυμίζουν κολλάζ. Πολλοί από αυτούς τους προορισμούς μου είναι στη bucket list ταξιδιών μου εδώ και χρόνια, ενώ μία από αυτές είχα την τύχη να τη δω από κοντά.

Οι πιο όμορφες και πολύχρωμες γειτονιές του κόσμου
Δείτε παρακάτω τις καταπληκτικές εικόνες και θαυμάστε αυτές τις πόλεις αριστουργήματα!

Στο Μπουράνο της Ιταλίας. 


Παραδοσιακή αρχιτεκτονική στο Ρότενμπεργκ Ομπ Ντερ Τάουμπερ στη Γερμανία.


Πολύχρωμα σπίτια των Ινουίτ σε προάστειο της αρκτικής πρωτεύουσας στην Νουούκ, στη Γροιλανδία.


Φαβέλες στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας.


Κατοικίες στην Γκρόνινγκεν της Ολλανδίας.


Τα παλιά σπίτια στη Μπάλατ της Κωνσταντινούπολης.


Στην οδό Καμινίτο στο Μπουένος Άιρες, στην Αργεντινή.


Κατοικίες στο Τίμπιγκεν της Γερμανίας.


Τα σπίτια στο λόφο Πατσούκα στο Μεξικό.


Ζωντανά χρώματα στο Γκουαναχουάτο στο Μεξικό


Στο Κέιπ Τάουν στην Νότια Αφρική.


Οι ακτές της Τσίνκουε Τέρε στην Ιταλία.


Σκανδιναβικά σπίτια και κτίρια στο Ρέικγιαβικ της Ισλανδίας.


Σπίτια του 19ου αιώνα στο Τσάρλεστον της Ν. Καρολίνας.


Κτίριο του καλλιτέχνη Friedensreich Hundertwasser στη Βιέννη


Βικτωριανά σπίτια στο Σαν Φρανσίσκο στην Καλιφόρνια.


Αποικιακό στυλ στους δρόμους της Αβάνας στην Κούβα.


Κατοικίες στο Νότινγκ Χιλ του Λονδίνου.


Πολύχρωμα σπίτια στα Τίρανα.


Λουλακί σοκάκι στο Σεφσουέν στο Μεξικό.


Εσείς πόσες από αυτές έχετε επισκεφθεί; 
Πηγή: travelstyle.gr

Art



Sex and art are the same thing.
̶   Pablo Picasso



Κυριακή 8 Μαρτίου 2020

Η Καταγωγή Του Κόσμου


l' origine du monde
Η καταγωγή του κόσμου όπως την είδε ένας βλάσφημος πλην ρεαλιστής ζωγράφος του 19ου αιώνα. 
Ο Γκυστάβ Κουρμπέ δυναμικό μέλος της Παρισινής Κομμούνας έχει χεσμένο και το Θεό και το Δαρβίνο.
Ο κόσμος κατάγεται απ' τη γυναίκα μάγκες!
Ούτε Αδαμ και Εύα και φίδι το Καταραμένο, ούτε Θεούλης ο Σαδιστής.
Ούτε πίπες περί φυσικής επιλογής και επιβίωσης του ισχυρότερου είδους.


Ο κόσμος προέρχεται απ' τη γυναίκα και πάρτε στα μούτρα το μουνί της μπας και χαμπαριάσετε.


Η παρουσία της γυναίκας όμως, είναι και κάτι παραπάνω από “Την Καταγωγή Του Κόσμου” στο συγκεκριμένο πίνακα. 
Είναι ο εαυτός της! Δεν είναι ιδανική, δεν είναι τέλεια. Είναι ρεαλιστική.
Και δε θέλει να χωρέσει σε κανένα αποκλειστικό ρόλο. Είναι πουτάνα; είναι ερωμένη; είναι μάνα; 
Ντρέπεται; προκαλεί; κοιμάται; αγωνιά; χουζουρεύει; ονειρεύεται;


Το σίγουρο είναι πως φωνάζει:

̶  Τις έχω γραμμένες Στην Καταγωγή Του Κόσμου μου τις κοινωνικές σας συμβάσεις.

Σάββατο 7 Μαρτίου 2020

The Art of Dying

«Η τέχνη του να πεθαίνεις»
Το κείμενο της δεκαετίας γράφτηκε στο τέλος της

Ο γνωστός κριτικός τέχνης του New Yorker – και παλαιότερα της Village Voice - Peter Schjeldahl, διαγνώστηκε με προχωρημένο στάδιο καρκίνου και αποχαιρέτησε τους αναγνώστες του περιοδικού αλλά και την ζωή του την ίδια με ένα συγκλονιστικό κείμενο που φέρει τον τίτλο “The Art of Dying”. Μεταφέραμε κάποια αποσπάσματα που λειτουργούν ως πολύτιμα μαθήματα ζωής από έναν μελλοθάνατο.

O Peter Schjeldahl με τη σύζυγό του Brooks το 1981 στη Νέα Υόρκη

Καρκίνος του πνεύμονα, καλπάζων. Καμία έκπληξη. Καπνίζω από τα δεκάξι. Παλιότερα ντρεπόμουν στην σκέψη ότι θα πεθάνω σχετικά νέος, επιτρέποντας έτσι στους ανθρώπους να μουρμουράνε με σοφία: «Ήταν μανιώδης καπνιστής, ξέρεις». Στα 77 μου όμως έχω περάσει τα όρια του προσδόκιμου ζωής. 

Ξέρω πώς είναι να τελειώνεις και να σε τελειώνει μια εξάρτηση. Είμαι ένας αλκοολικός που έχει κόψει το αλκοόλ εδώ και 27 χρόνια. Το ποτό μου διέλυε τη ζωή. Ο καπνός απλά την συντομεύει, με τα καλύτερα να έχουν περάσει έτσι κι αλλιώς. 

Ο θάνατος μοιάζει μάλλον με την ζωγραφική παρά με την γλυπτική, επειδή μπορείς να δεις μόνο την μία όψη. Μονόχρωμος – σαν το πρώην τοίχος του Βερολίνου που η κανονική του απόχρωση ήταν γκρίζου μαυσωλείου, αλλά τα παιδιά στην δυτική πλευρά το εξιδανίκευαν γεμίζοντάς το γκραφίτι. Κάτι τέτοιο προσπαθώ να κάνω κι εγώ εδώ. 

Η φιλία δεν είναι εφικτή ανάμεσα σ΄ ένα καλλιτέχνη και σ' έναν κριτικό. Ο ένας θέλει από τον άλλον κάτι – το χάρισμα του καλλιτέχνη, την οξύνοια του κριτικού – που ανήκει αυστηρά στο κοινό το οποίο ο καθένας τους απευθύνεται με τη δουλειά του. Είναι σαν δύο ηλεκτρικές σκούπες που ρουφάνε η μία την άλλη. 

Έλεγα πάντα πως όταν έρθει η ώρα μου, θα ήθελα να φύγω γρήγορα. Χάνεται όλη η πλάκα όμως έτσι. 

Συμβουλή προς φερέλπιδες νέους: Τα χρόνια που περνάς ως ασήμαντος είναι οδυνηρά αλλά πολύτιμα, επειδή κανείς δεν κάνει τον κόπο να σου πει ψέματα. Η στιγμή που γίνεσαι κάποιος είναι η στιγμή που έχεις ακούσει την τελευταία αλήθεια. Για καμιά ντουζίνα χρόνια, έκανα παρέα, έπινα και κοιμόμουν με καλλιτέχνες που δεν με έπαιρναν σοβαρά. Είναι απίστευτο πόσα πράγματα παρατήρησα, άκουσα, κρυφάκουσα και αφομοίωσα εκείνο το διάστημα. 

Ένα μεθυσμένο βράδυ, μια εξαίρετη ζωγράφος με άφησε να τραβήξω μια πινελιά σε έναν πίνακα που σκόπευε να εγκαταλείψει. Προσπάθησα απλά να συνεχίσω μια μαύρη γραμμή που είχε ξεκινήσει εκείνη. Η αντίθεση ανάμεσα στην ελεγχόμενη πίεση του δικού της αγγίγματος και στη δική μου πλαδαρή κηλίδα με σόκαρε, σωματικά. Ήταν σα να κάνεις χειραψία με ένα μικροσκοπικό άτομο που σε στριφογυρίζει στον αέρα. 

Το γράψιμο αναλώνει αυτούς που γράφουν. Το έχουν πει άπειροι συγγραφείς, καλύτεροι από μένα. Είναι πάθος που βλάπτει τις σχέσεις. Σκέφτομαι κάθε τόσο τους ανθρώπους που αγαπώ, αλλά το γράψιμο το σκέφτομαι όλη την ώρα. 

Το γράψιμο είναι δύσκολο, αλλιώς θα το έκαναν όλοι.

Νέος, έκανα πολλά ναρκωτικά στην υπηρεσία της «συστηματικής διαταραχής των αισθήσεων» (Ρεμπώ). Βοήθησαν καθόλου; Δεν ξέρω. Το LSD με δίδαξε πράγματα για τη λειτουργία του μυαλού καθώς έκανε όλους τους μηχανισμούς του ταυτοχρόνως αντιληπτούς – το εγώ διαλυόταν σαν αναβράζον παυσίπονο σε ζεστό νερό. 

Αρχικά, το αλκοόλ ήταν απελευθερωτικό για μένα όταν σταμάτησα τα ναρκωτικά. Σταδιακά όμως η ακολουθία του ποτού εξελισσόταν ως εξής: τέλεια, καλά, μέτρια, άσχημα, χάλια, πολύ χάλια και μετά μια φάση για την οποία μόνο η λέξη «κόλαση» μοιάζει ταιριαστή. Κάποια στιγμή προς το τέλος του δεύτερου ποτού, υπήρχε ίσως μια αναλαμπή της παλιάς ευφορίας, χανόταν όμως γρήγορα. Συνεχίζεις να την κυνηγάς μάταια όλο το υπόλοιπο άθλιο βράδυ, αλλά είσαι ήδη τελειωμένος. Έχεις περάσει τη γραμμή. Κι όμως, είναι αδύνατο να φανταστείς τον εαυτό σου να μην πίνει. Η εμμονή είναι σε πλήρη αρμονία με την ίδια την συναίσθηση του εαυτού σου

Η αλήθεια είναι ότι η αλαζονεία – ως υποκατάστατο αυτοπεποίθησης, που δεν είχα καθόλου – με βοήθησε να αντιμετωπίσω με κάποια γενναιότητα τον κόσμο, όταν ήμουν νέος. 

Το ίδιο ισχύει και για τον σνομπισμό: ένα αναγκαίο στάδιο για τους ανασφαλείς μέχρι να αποκτήσουμε το γούστο που αποδέχεται και αντικατοπτρίζει την ποικιλία της εμπειρίας. Ένας ασφαλής τρόπος όξυνσης και ευαισθητοποίησης της αντίληψης είναι η αναζήτηση της αισθητικής οπουδήποτε: στις ρωγμές του πεζοδρομίου, στα διαφορετικά βαδίσματα των ανθρώπων. Η αισθητική αντίληψη δεν οριοθετείται από την τέχνη – η τέχνη απλώς την συμπυκνώνει για να καταναλωθεί πιο αποτελεσματικά. 

Μου αρέσει να λέω ότι η σύγχρονη τέχνη αποτελείται από το σύνολο των υπαρκτών έργων τέχνης, είτε είναι ηλικίας πέντε χιλιάδων ετών είτε πέντε λεπτών. Τα κοιτάζουμε με σύγχρονο βλέμμα, το μόνο βλέμμα που υπήρξε ποτέ

Διατηρώ, σε αναστολή όμως, το προσωπικό μου γούστο όταν έχω να κάνω με το οπλοστάσιο ενός έργου ενώπιον μου. Έχω βρει ένα τρικ που μου επιτρέπει να είμαι δίκαιος με ένα έργο που καταρχάς με απωθεί: «Τι θα μου άρεσε σ' αυτό το έργο αν μου άρεσε αυτό το έργο;». Μ' αυτή τη μέθοδο, μπορεί και να αλλάξω γνώμη, μπορεί και όχι. Αν δεν λειτουργήσει αυτό, τότε βάζω τον εαυτό μου να αναρωτηθεί: «Πώς είναι άραγε οι άνθρωποι που τους αρέσει αυτό το έργο;» Βασική ανθρωπολογία. 

Την τέχνη την αξιολογώ με βασικά κριτήρια την ποιότητα και την σημασία. Το δεύτερο είναι πιο κρίσιμο, επειδή είμαι δημοσιογράφος. Υπάρχει τέχνη που λατρεύω για την οποία ποτέ δεν θα έγραφα, επειδή δυσκολεύομαι να φανταστώ ότι μπορεί να είναι σημαντική για τον μέσο αναγνώστη. Είναι κάτι που άπτεται της ιδιωτικής μου εμπειρίας ως ατόμου, και αποτελεί ζωογόνο συστατικό της κριτικής μου δραστηριότητας, είναι όμως εκτός της εξουσιοδότησής μου ως κριτικού. 

Γράφω για τους αναγνώστες και όχι για τους καλλιτέχνες, οι οποίοι αν ενδιαφέρονται μπορούν κι αυτοί να αγοράσουν το περιοδικό και να με διαβάσουν όπως όλοι οι υπόλοιποι. Δεν ήταν έτσι πάντα. Όταν ήμουν νέος, είχα υπάρξει πιστός σε συγκεκριμένα πρόσωπα και κλίκες. Κάποια στιγμή όμως αποφάσισα να διαπιστώσω πόσο υπεύθυνος κριτικός μπορούσα να γίνω, ανοιχτός σε ιδέες αλλά ποτέ ρυθμιστικός ή ακυρωτικός. 

Αληθινή ιστορία: Μια φίλη είχε λάβει μια αρχική διάγνωση, σύμφωνα με την οποία είχε καρκίνο στο στήθος σε προχωρημένο στάδιο. Ντροπαλή εκ φύσεως, εξέλαβε αυτή την πληροφορία ως ευκαιρία για να εκφράσει στους πάντες στον κύκλο της πόσο λίγο τους συμπαθούσε και τους εκτιμούσε. Τελικά η αρχική διάγνωση αποδείχτηκε εντελώς εσφαλμένη. Επρόκειτο μόνο για τη νόσο από αμυχή γάτας. Μετακόμισε για πάντα στο εξωτερικό. 

Η Σιμόν Βέιλ είχε πει ότι το υπερβατικό νόημα του χριστιανισμού είναι πλήρες με τον θάνατο του Χριστού στον σταυρό, δεν χρειαζόταν το κερασάκι στην τούρτα που είναι η Ανάσταση. Συμφωνώ. 

Είχα μια στιγμή, περιμένοντας την οριστική διάγνωση, που ένιωσα ξεχωριστός. Τι είναι όμως πιο κοινό από τον θάνατο; Σε όλους συμβαίνει. Για μια στιγμή επίσης φαντάστηκα ότι θα μπορούσα να πιώ ξανά. Αυτή η σκέψη ήρθε και χάθηκε σαν φλασιά. Οι σύντροφοι αλκοολικοί γνωρίζουν ότι το κτήνος, όσα χρόνια κι αν το έχεις διώξει απ' το μυαλό, επιβιώνει. Η ιδέα μου ήταν ένα μικρό άθλιο ρέψιμο από τα βάθη μιας σπηλιάς. 

Η ζωή δεν συνεχίζεται. Δεν πάει πουθενά, εκτός από μακριά. Ο θάνατος συνεχίζεται. Αυτή είναι η δουλειά του. Το μυστικό για να επιβιώσει κανείς στο σύμπαν είναι να είναι νεκρός. 

Η νικοτίνη διεγείρει και χαλαρώνει συγχρόνως. Ανίκητος συνδυασμός. Μαθαίνει το μυαλό να την προτιμά από έναν φυσικό νευροδιαβιβαστή όπως η ακετυλοχολίνη, η οποία, ανάμεσα στις άλλες ευλογίες της, ενισχύει την σβελτάδα του νου. Η νικοτίνη κάνει το ίδιο, καλύτερα. Πόσοι από όσους έχουν κόψει το κάπνισμα, δεν τους λείπει ποτέ; 

Χρειάζεται σθένος για να είσαι καπνιστής στην εποχή μας. 

Να το κόψω τώρα; Αυτό μου λείπει στα τελευταία μου, να γίνει το υπόλοιπο της ζωής μου μια κωμικοτραγική παραβολή για τα συμπτώματα στέρησης της νικοτίνης. 

Προτιμώ να με θάψουν. Όχι στην αποτέφρωση. Θέλω να υπάρχει μια διεύθυνση που να ξέρουν οι άνθρωποι ότι μπορούν να με επισκεφτούν, ακόμα κι αν δεν το κάνουν ποτέ. 

Στ' αλήθεια όμως, κάντε ό,τι θέλετε με το πτώμα. Δεν είμαι εγώ, δεν είναι δικό μου. Πιστεύω ότι πρέπει να συμφωνούμε με τις επιθυμίες του μελλοθάνατου στο νεκροκρέβατο και μετά να τις λησμονούμε, εκτός κι αν έχουν να κάνουν με την ικανοποίηση των ζωντανών. 

Οι αναμνήσεις μας είναι ανυπόστατες. Ο Προυστ είχε κακή μνήμη. (Δεν υπάρχει κανένα «μικρό κομμάτι κίτρινου τοίχου» στον πίνακα «Αποψη του Ντελφτ» του Βερμέερ). Η μνήμη είναι ψεύτρα. Είναι σαν στοίβα από τσακισμένες, μουντζουρωμένες σελίδες μιας μυθοπλασίας που αναθεωρείται διαρκώς – εικασίες που αθροίζονται για να βγάλουν κάποιο νόημα οι ζωές μας. Είναι Ο.Κ. αυτό όμως, πώς αλλιώς θα γινόταν; 

Το νόημα είναι ένα υπόλειμμα ανάμεσα σε άλλα υλικά και θραύσματα, πιο ανθεκτικό όμως. Το νόημα είναι απείρως καλύτερο από το τίποτα επειδή ακριβώς ορίζει το «τίποτα» ως οτιδήποτε δεν έχει νόημα. Συγχρόνως εμποδίζει το τίποτα από το να είναι μόνο το τίποτα. Υπάρχει «το τίποτα που δεν είναι εκεί και το τίποτα που είναι», όπως έλεγε ο Γουάλας Στίβενς. Είναι το ίδιο τίποτα, η προσέγγιση μας είναι διαφορετική. 

Έλεγα πάντα πως όταν έρθει η ώρα μου, θα ήθελα να φύγω γρήγορα. Χάνεται όλη η πλάκα όμως έτσι. 

 ______________ 

Με στοιχεία από το αποχαιρετιστήριο κείμενο του Peter Schjeldahl που δημοσιεύτηκε στο New Yorker με τίτλο "The Art of Dying". 
Επιλογή αποσπασμάτων – απόδοση: Δ. Πολιτάκης 
Πηγή: www.lifo.gr

Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020

20 ερωτικά ποιήματα

20 ερωτικά ποιήματα για να κάνει κρακ η καρδιά σας 

Η Λίνα Ρόκου διαλέγει 20 ερωτικά ποιήματα για να τα αφιερώσετε στο αντικείμενο του πόθου σας. 


«Είμαι ελεεινά καυλωμένος, χρυσό, και δε σκέπτομαι τίποτε άλλο παρά πώς να σε γαμήσω ατέλειωτα μια ολόκληρη νύχτα. Και δεν μπορώ να σου γράψω αλλιώς». Αυτό είναι ένα απόσπασμα από επιστολή του Γιώργου Σεφέρη προς την Μαρώ. Το θυμήθηκα χτες που ήταν η επέτειος γέννησης του σπουδαίου νομπελίστα ποιητή. Και πολύ μου αρέσει ο τρόπος που ο Σεφέρης εκφράζει τον πόθο του προς την αγαπημένη του· λιτός, συμπυκνωμένος, χωρίς περιστροφές, χωρίς ντροπές και με αυτό το συγκλονιστικό «δεν μπορώ να σου γράψω αλλιώς». Όταν ποθούν οι ποιητές οι λέξεις στάζουν από καύλα, ερωτισμό και τρυφερότητα. Όλα μαζί, ανάκατα. 

Με αυτή την αφορμή έψαξα να βρω κάποια ερωτικά ποιήματα που με συγκινούν και όταν τα διαβάζω ακούω την καρδιά μου να κάνει κρακ. Εννοείται, πως έμειναν πολλά απέξω. Θα ακολουθήσει, κάποια στιγμή, δεύτερο μέρος. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με Σεφέρη που μας έκανε ήδη ποδαρικό τόσο απλά και συγκλονιστικά μαζί.


Φυγή, του Γιώργου Σεφέρη 

Δεν ήταν άλλη η αγάπη μας
έφευγε ξαναγύριζε και μας έφερνε
ένα χαμηλωμένο βλέφαρο πολύ μακρινό
ένα χαμόγελο μαρμαρωμένο, χαμένο
μέσα στο πρωινό χορτάρι
ένα παράξενο κοχύλι που δοκίμαζε
να το εξηγήσει επίμονα η ψυχή μας. 

H αγάπη μας δεν ήταν άλλη ψηλαφούσε
σιγά μέσα στα πράγματα που μας τριγύριζαν
να εξηγήσει γιατί δε θέλουμε να πεθάνουμε 
με τόσο πάθος. 

Kι αν κρατηθήκαμε από λαγόνια κι αν αγκαλιάσαμε
μ’ όλη τη δύναμή μας άλλους αυχένες
κι αν σμίξαμε την ανάσα μας με την ανάσα 
εκείνου του ανθρώπου
κι αν κλείσαμε τα μάτια μας, δεν ήταν άλλη
μονάχα αυτός ο βαθύτερος καημός να κρατηθούμε 
μέσα στη φυγή. 


Το σώμα σου κι εγώ, του Γιάννη Βαρβέρη 

Έχουμε πολύ ταξιδέψει
το σώμα σου κι εγώ
έχουμε φανταστεί
όσα ένα σώμα κι ένα εγώ
μπορούν να φανταστούν. 

Το σώμα μου κι εγώ
έχουμε ονειρευτεί
το σώμα σου σε στάσεις
πού ποτέ σου δε φαντάστηκες. 

Δεν έχεις θέση τώρα
τί ζητάς
ανάμεσα σε μένα
και στο σώμα σου. 


Όνειρο, της Μαρίας Πολυδούρη 

Άνθη μάζευα για σένα
στο βουνό που τριγυρνούσα.
Χίλια αγκάθια το καθένα
κι όπως τα ‘σφιγγα πονούσα. 

Να περάσεις καρτερούσα
στο βοριά τον παγωμένο
και το δώρο μου κρατούσα
με λαχτάρα φυλαγμένο 

στη θερμή την αγκαλιά μου.
Όλο κοίταζα στα μάκρη.
Η λαχτάρα στην καρδιά μου
και στα μάτια μου το δάκρυ. 

Μεσ᾿ στον πόθο μου δεν είδα
μαύρη η Νύχτα να σιμώνει
κ᾿ έκλαψα χωρίς ελπίδα
που δε στα ‘χα φέρει μόνη. 


Μια μυγδαλιά και δίπλα της, του Νικηφόρου Βρεττάκου 

Μια μυγδαλιά και δίπλα της,
εσύ. Μα πότε ανθίσατε;
Στέκομαι στο παράθυρο
και σας κοιτώ και κλαίω. 

Τόση χαρά δε την μπορούν
τα μάτια. 

Δος μου, Θεέ μου,
όλες τις στέρνες τ’ ουρανού
να στις γιομίσω. 


Όταν σε δαγκώνω, του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα 

Όταν σε δαγκώνω, το αίμα σου έρχεται στο στόμα μου· 
κι έπειτα εξανεμίζεται στις γαλάζιες σου φλέβες. 

Μετάφραση: Αγαθή Δημητρούκα


Τραγούδι, της Ελένης Βακαλό 

Σαν τσαμπί σταφύλι με κρατάς
στα δυο σου χέρια
αγαπημένε
Σαν κούπα κόκκινο κρασί
σα μεγάλο γυαλιστερό κοχύλι
Είναι κουπιά τα χέρια σου
και πλέουν 

Στη χλιαρή καλοκαιριάτικη
θάλασσα
Αστέρια στη ψιλή αμμουδιά
να λιάζονται 

Δυο σάλιαγκοι που βγήκαν
με τη πρωινή δροσιά
στο περιβόλι. 


Πρώτος έρωτας, του Μπορίς Βιαν 

Όταν ένας άντρας αγαπάει μια γυναίκα
Την παίρνει καταρχή στα γόνατά του
Φροντίζει να της βγάλει τη φουστίτσα
Ώστε το πανταλόνι του να μην καταστραφεί
Γιατί το ύφασμα πάνω στο ύφασμα
Φθείρει το ύφασμα.
Κατόπι με τη γλώσσα του κοιτάει αν της έγινε
Σωστά η αφαίρεση αμυγδαλών
Αλλιώτικα υπάρχει φόβος μόλυνσης.
Μετά, για να μη μένουνε τα χέρια του αδρανή
Ψάχνει βαθιά, όσο μπορεί βαθύτερα
Ωσότου ανακαλύπτει την ουρά
Από ‘ναν άσπρο ποντικό
Που ‘χει βαφτεί στο αίμα
Και μαλακά τραβάει την κλωστή
Να φτάσει ως το ταμπάξ. 

μετάφραση: Αντώνης Φωστιέρης και Θανάσης Θ. Νιάρχος 


Χάρτινο το φεγγαράκι, του Νίκου Γκάτσου 

Θα φέρει η θάλασσα πουλιά 
κι άστρα χρυσά τ’ αγέρι
να σου χαϊδεύουν τα μαλλιά, 
να σου φιλούν το χέρι. 

Χάρτινο το φεγγαράκι, 
ψεύτικη ακρογιαλιά, 
αν με πίστευες λιγάκι 
θα `ταν όλα αληθινά. 

Δίχως τη δική σου αγάπη 
δύσκολα περνά ο καιρός.
Δίχως τη δική σου αγάπη 
είναι ο κόσμος πιο μικρός. 

Χάρτινο το φεγγαράκι, 
ψεύτικη ακρογιαλιά, 
αν με πίστευες λιγάκι 
θα `ταν όλα αληθινά. 


Χειμερινά σταφύλια, του Ανδρέα Εμπειρίκου 

Tης πήραν τα παιγνίδια και τον εραστή της. Έσκυψε λοιπόν το κεφάλι και παρ’ ολίγον να πεθάνη. Mα τα δεκατρία ριζικά της σαν τα δεκατέσσερά της χρόνια εσπάθισαν την φευγαλέα συμφορά. Kανείς δεν μίλησε. Kανείς δεν έτρεξε να την προστατεύση κατά των υπερποντίων καρχαριών που την είχαν ήδη ματιάξει όπως ματιάζει η μυίγα ένα διαμάντι μια χώρα μαγεμένη. K’ έτσι ξεχάστηκε ανηλεώς αυτή η ιστορία όπως συμβαίνει κάθε φορά που ξεχνιέται από τον δασοφύλακα το αστροπελέκι του στο δάσος. 


Η λύπη του έρωτα, του Γιάννη Κοντού 

Σ’ ακούω με όλους τους πόρους μου
να τρέχεις σε ξένες πόλεις, με ρούχα χάρτινα
κάνοντας ένα θόρυβο
που προμηνύει μεγάλη θάλασσα. 

Επιστρέφω στο κλειστό κύκλωμα
της ζωής μου. Στο κανάλι σιωπή. 

Ταριχευμένες κινήσεις:
μια καρέκλα μετακινείται χωρίς λόγο,
ένα κρεβάτι κυλάει στο δρόμο. Στον τοίχο προβάλλεται η ίδια
μαγική εικόνα – δεν μπορώ
να ξεχωρίσω τον κυνηγό – 

Κοιμάσαι με στόμα γεμάτο
μυστικά και βροχές. 


Έρωτας τάχα, της Μυρτιώτισσας 

Έρωτας τάχα να ‘ν’ αυτό
που έτσι με κάνει να ποθώ
τη συντροφιά σου,
που σαν βραδιάζει, τριγυρνώ
τα φωτισμένα για να δω
παράθυρά σου;
Έρωτας να ‘ναι η σιωπή
που όταν σε βλέπω, μου το κλείνεις
σφιχτά το στόμα,
που κι όταν μείνω μοναχή,
στέκω βουβή κι εκστατική
ώρες ακόμα;
Έρωτας να ‘ναι ή συμφορά,
με κάποιου αγγέλου τα φτερά
που έχει φορέσει,
κι έρχετ’ ακόμη μια φορά
με τέτοια δώρα τρυφερά
να με πλανέσει;
Μα ό,τι και να ‘ναι, το ποθώ,
και καλώς να ‘ρθει το κακό
που είν’ από σένα·
θα γίνει υπέρτατο αγαθό,
στα πόδια σου αν θα σωριαστώ
τ’ αγαπημένα. 


Ένα ημισφαίριο στα μαλλιά, του Σαρλ Μπωντλαίρ 

Άσε με ν’ αναπνεύσω ώρα πολλή, πολλή, το μύρο των μαλλιών σου, να βυθίσω όλο το πρόσωπό μου σαν άνθρωπος λουσμένος στα νερά κάποιας πηγής, αναταράζοντάς τα με τα χέρια μου σαν ένα μαντίλι μοσκοβολημένο, διαλύοντας τις αναμνήσεις στον αέρα. Αν ήξερες όλα όσα βλέπω, όλα όσα νιώθω, όλα όσα ακούω μέσα απ’ τα μαλλιά σου. Η ψυχή μου πλέει πάνω στο μόσκο όπως των άλλων πλέει πάνω στη μουσική. Τα μαλλιά σου κλείνουν ένα καθολικό όνειρο γεμάτο κατάρτια και πανιά, μεγάλες θάλασσες με θερμούς άνεμους ωθώντας με σε κλίματα ιλαρά, εκεί όπου το διάστημα βασιλεύει βαθύτερο και γαλανότερο, όπου η ατμόσφαιρα πάλλεται αρωματική μαζί με φύλλα με καρπούς και δέρμα ανθρώπινο. Στο πέλαο των μαλλιών σου το μάτι μου ξεκρίνει ένα λιμάνι πρησμένο με τραγούδια μελαγχολικά, στιβαρούς άντρες κάθε τόπου, πλεούμενα κάθε λογής, διαγράφοντας την πλέον περίπλοκη, λεπτοφυέστατη αρχιτεκτονική τους στο φόντο ενός απέραντου ουρανού όπου κυριαρχεί αέναη θερμότητα. Μέσα στα χάδια των μαλλιών σου ξαναβρίσκω τη νωχέλεια των αργόσυρτων ωρών πάνω σε ένα ανάκλιντρο μες στην καμπίνα κάποιου ωραίου καραβιού, βαυκαλισμένος από το ανεπαίσθητο λίκνισμα των νερών του λιμανιού, ανάμεσα σε γλάστρες και στάμνες με δροσερό νερό. 

Μες στο σπινθηροβόλο τζάκι των μαλλιών σου, ανασαίνω τη μυρουδιά καπνού ανακατωμένου με όπιο και ζάχαρη. Μέσα στη νύχτα των μαλλιών σου βλέπω να λάμπει το άπειρο του τροπικού κυανού. 

Μέσα στις χαμηλές αμμουδιές των μαλλιών σου, μεθώ από τις διάχυτες οσμές του μόσχου, της πίσσας, και του κακαόλαδου. 

Άσε με να δαγκάσω ώρα πολλή, πολλή, τις μελανές, βαριές πλεξούδες σου. Σαν τραγανίζω τα μαλλιά σου, ελαστικά και επαναστατικά, θαρρώ ότι μασώ τις αναμνήσεις. 

Μετάφραση: Νίκος Σπάνιας 


Ελάχιστο χρονικό του έρωτα, του Γιάννη Ρίτσου 

Βιάζονταν πολύ να φιληθούν. Μπήκαν στο σπίτι. Κλείδωσαν.
Τις δυο καρέκλες τις άφησαν στον κήπο. Όσο έλειπαν
τα πουλιά οικειοποιήθηκαν τις καρέκλες τους, τις έκαναν
σκάλες για τα δωμάτια τους. Όταν βράδιασε,
όλα τα κατάπιανε τα φύλλα, χτυπώντας ηδονικά τις γλώσσες τους.
Οι δυο καρέκλες περίμεναν ακόμη σα δυο μικρά ικριώματα
στο χείλος μιας πράσινης μοναξιάς μπροστά στο φεγγάρι. 


Έπος καρδίας, του Κ.Π. Καβάφη 

Μετά σου το παν, νομίζω, προσηνές με μειδιά,
στον καθρέπτη των ματιών σου την χαράν αντανακλά.
Στάσου, φως μου, και ακόμη δεν σε είπα τα μισά
απ’ εκείνα που πιέζουν την ερώσαν μου καρδιά
και στα χείλη μου ορμούνε με μια μόνη σου ματιά. 

Μη με ομιλής αν θέλης, μη με πης γοητευτικά
λόγια αγάπης και λατρείας. Φθάνει να ’σαι εδώ κοντά,
να σε λέγω πως σε θέλω, να σ’ εγγίζω, την δροσιά
του πρωιού που αναπνέεις ν’ αναπνέω· κι αν και αυτά
υπερβολικά τα βρίσκης, να σε βλέπω μοναχά! 


Στη Σ.Χ., της Μάτσης Χατζηλαζάρου (απόσπασμα) 

Λες κι ήτανε χθες βράδυ ακρογιάλι το σώμα μου
τα χέρια σου δύο μικρά τρυφερά καβούρια. 

Την πιο ηδονική αφή την έχει το σταφύλι το πρωί,
σαν είναι δροσερό και σκεπασμένο με κείνη την άχνη
τη λεπτή. Πιάνω την κοιλιά σου , με τα τρία μου δάχτυλα,
και μου γεννιέται πάλι η εικόνα της δροσιάς του αμπελιού. 


Κι έπινα μέσα απ’ τα χείλη σου, του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη 

Κι οι μπερντέδες ήταν κόκκινοι
Κι ήταν άσπρο το κρεβάτι,
Κι όλο θόλωνε, όλο μέλωνε
Το γλυκό σου μάτι, 

Και τα χέρια σου πλεκόντουσαν
Στο κορμί μου γύρω γύρω,
Κι έπινα μέσα απ’ τα χείλια σου,
Γλυκιάν άχνα σαν το μύρο, 

Και σταλάζανε απ’ τα χείλια σου
Γλυκά λόγια σαν τα μύρα,
Και ήταν άσπρό το κρεβάτι μας
Κι οι μπερντέδες σαν πορφύρα… 

Έτσι αγάπη μου σε χόρτασα
Κι έτσι αγάπη μου σε ήπια
Μέσα στ’ άνομα αγκαλιάσματα
Στ’ άνομα καρδιοχτύπια 

Κι απ΄ το μέλι ποθοπλάνταζε
Το κορμί σου και το μάτι
Κι οι μπερντέδες ήταν κόκκινοι
Κι ήταν άσπρο το κρεβάτι 


Στάχυ, του Ιάσονα Ιωαννίδη 

Η αγαπημένη μου
γλυκό καλάμι του σταριού
καλάμι πράσινο
που αναβλύζει γάλα. 

Το δέρμα της,
ένα λιβάδι μαργαρίτες. 

Σαν κλείνει τα μάτια της
δε βλέπω. 

Τη φωνή της κράτησα ραβδί
κι ακολουθάω. 

Τρεμάμενα δάχτυλα
φέρνω στο πρόσωπό μου
κι αγγίζω τη μορφή της. 

Δεν έχω πρόσωπο. 


Βασιλεύεις εσύ, του Θωμά Γκόρπα 

Σε χαμηλωμένο φως που δεν ξέρει την περηφάνια
βασιλεύεις εσύ που την ξέρεις.
Σε απαλή εγκατάλειψη τραμπαλίζεται το χαμόγελό σου,
φρέσκο φύλλο που παίζει με μικρό βοριά.
Κι ως σηκώνεις τα χέρια σου και φωνάζεις ζήτω στην ομορφιά
λάμπουν σαν μέσα από δροσιά οι μασχάλες σου,
αγροτικά λουλούδια στην πρώτη τους ηλικία. 


Ερωτικό γράμμα, της Σύλβια Πλαθ 

Δεν είναι εύκολο να εκφράσω την αλλαγή που επέφερες.
Αν είμαι τώρα ζωντανή, ήμουν νεκρή τότε,
αν και, όπως μια πέτρα, αυτό δεν μ` ενοχλούσε,
να μένω στη θέση μου ακολουθώντας τη συνήθεια
δεν είναι ότι μ` έσπρωξες απλά μια ίντσα, όχι—
ούτε ότι μ` άφησες να στηλώσω το μικρό γυμνό μάτι μου
στον ουρανό ξανά, χωρίς ελπίδα, φυσικά,
κατανόησης της κυανότητας, ή των αστεριών 

Δεν ήταν αυτό. Ας πούμε πως κοιμήθηκα : ένα φίδι
κρυμμένο ανάμεσα σε μαύρους βράχους σαν μαύρος βράχος
στον λευκό υετό του χειμώνα—
όπως οι γείτονές μου, δε μπορώ να χαρώ
με τα εκατομμύρια τέλεια σμιλευμένα
μάγουλα που ανάβουν κάθε στιγμή για να λιώσουν
το μάγουλό μου από βασάλτη. Τους πήραν τα κλάματα,
άγγελοι θρηνούντες πάνω από φύσεις βουβές,
αλλά δε με έπεισαν. Εκείνα τα δάκρυα πάγωσαν.
Κάθε νεκρό κεφάλι είχε ένα προσωπείο πάγου. 

Και συνέχισα να κοιμάμαι σαν λυγισμένο δάχτυλο.
Το πρώτο πράγμα που είδα ήταν καθαρός αέρας
και οι εγκλωβισμένες σταγόνες που ανέβαιναν ως πάχνη
διαφανείς σαν πνεύματα. Πολλές πέτρες κείτονταν
πυκνές και ανέκφραστες ένα γύρω.
Δεν ήξερα τι να υποθέσω.
Έλαμπα, με γυάλινα – λέπια, και ξεδιπλώθηκα
Να εκρεύσω απ` τον εαυτό μου, σαν υγρό
Ανάμεσα από πόδια πτηνών και φυτών μίσχους.
Δεν ξεγελάστηκα. Σε γνώρισα αμέσως. 

Δέντρο και πέτρα έλαμπαν, δίχως σκιές.
Το ανάστημά μου έγινε διαυγές σαν γυαλί.
Άρχισα να μπουμπουκιάζω σαν Μαρτιάτικο κλαδί:
Ένα μπράτσο κι ένα πόδι, ένα μπράτσο, ένα πόδι.
Από πέτρα σε σύννεφο, έτσι ανυψώθηκα.
Τώρα μοιάζω με ένα είδος θεότητας
πλέοντας στον αέρα μες την καμιζόλα της ψυχής μου
καθαρή σαν ένα θραύσμα πάγου. Είναι ένα δώρο. 

Μετάφραση: Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ελένη Ηλιοπουλου 


Ο έρωτας κι ο πόλεμος, του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι (απόσπασμα) 

Κάθε τριχούλα σου
σγουρή,
χρυσωμένη,
τη γεμίζω με χάδια.
Ω, τι άνεμοι,
από ποιο νότο
θαυματουργήσανε
με τη θαμμένη αυτή καρδιά;
Τα μάτια σου ανθίζουν
δυο ξέφωτα!
Σ’ αυτά τα ξέφωτα χοροπηδάω
σάμπως χαρούμενο παιδί. 

Απόδοση: Γιάννης Ρίτσος

Πηγή: popaganda.gr

Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2019

Hollywood

To θηρίο που αναπνέει οργή

Το "Hollywood" του Νick Cave είναι ένα μεγαλειώδες ρέκβιεμ, που ζωντανεύει σε 14 λεπτά τον χειρότερο εφιάλτη του ανθρώπου.



Τσακισμένος από ανείπωτη θλίψη, ο Nick Cave έγραψε ένα αριστουργηματικό άλμπουμ και το έκλεισε με ένα τραγούδι ορόσημο, ίσως το κορυφαίο που πέρασε ποτέ από τα αυλάκια της δισκογραφίας. Ακόμα και ο τίτλος του είναι μαχαιριά στην καρδιά, όταν αντιπαρατεθεί με το περιεχόμενο: "Hollywood". Η ελεγεία με την οποία ολοκληρώνεται το συνταρακτικό "Ghosteen" δεν έχει σχέση με το Χόλιγουντ και με τη χρυσόσκονη. Στην πραγματικότητα, είναι το άκρο αντίθετο της καλιφορνέζικης λιακάδας. 

Εκεί, όμως, ονειρευόταν να βγει ο Cave στα 62 του, μετά από δεκαετίες ακροβασίας στο χείλος του γκρεμού. Στην ηλιοφάνεια. Στη ζεστασιά. Στην ξενοιασιά. Στην ανάπαυση του πολεμιστή. Στο απυρόβλητο. 

Αλίμονο, όμως, τον περίμενε ασήκωτο πένθος. Ο τραγικός θάνατος του έφηβου γιου του, που έπεσε σε γκρεμό και σκοτώθηκε σε μία εκδρομή στην εξοχή τον Ιούλιο του 2015, έσβησε τον ήλιο του Νick Cave. Το "Ghosteen", γραμμένο εξ ολοκλήρου την επαύριον της τραγωδίας (αντίθετα με το "Skeleton Tree", που εν πολλοίς είχε πάρει τη μορφή του νωρίτερα) είναι το σάουντρακ του Άδη. 

Το πρώτο μισό του άλμπουμ, μακρύ και ασυνάρτητο όπως οι αγχωμένες νύχτες της παιδικής ηλικίας, συμβολίζει -σύμφωνα με τον ίδιο τον Cave- τα παιδιά. Το δεύτερο, με την αργόσυρτη ερεβώδη αμηχανία του, τους γονείς. Νεκρά παιδιά και χαροκαμένοι γονείς. Η χαρά που έσβησε μέσα σε μία στιγμή και ο πόνος που πλημμύρισε τα πάντα σαν αδιαπέραστη μελάνη. Δεν υπάρχουν εδώ ανάσες ανακούφισης. 

Όταν, μετά από μία ώρα μαρτυρίου, ακούγονται οι πρώτες νότες του "Hollywood", ο ακροατής παλεύει με αφόρητα συναισθήματα που του μεταδόθηκαν σαν ασθένεια. Πασχίζει να απομακρυνθεί, αλλά φοράει τα παπούτσια του πατέρα που αποχαιρέτησε το παιδί του. Η μοναδική ελπίδα του, είναι να πιαστεί από όπου μπορεί, ώστε να αντέξει το κύμα της λύπης. 

Κάτω από τη μαύρη μπογιά, τα μαλλιά του Nick Cave πρέπει να είναι κάτασπρα. Η μουσική του δεν χωράει πια το φως. Όταν τον αποκαλούσαν «πρίγκηπα του σκότους», δεν είχαν στο μυαλό τέτοια κατάρα. Ακόμα και όταν ο Cave φλέρταρε με την αυτοκαταστροφή, στα χρόνια των Birthday Party, η ζωή του ήταν μάλλον μαύρο θέατρο, παρά πραγματική απόπειρα αυτοχειρίας. 

Τώρα, πια, η μάσκα του πρωταγωνιστή είναι καμωμένη από αληθινό δέρμα. Όποιος επιχειρήσει να την τραβήξει από το πρόσωπό του, ρισκάρει να γεμίσει τα δάχτυλά του με αίμα και δάκρυα. 

Το "Χόλιγουντ" του τίτλου είναι μεταφορά, μια τελευταία αδέξια απόπειρα για μαύρο χιούμορ. «Βρισκόμουν στα μισά του δρόμου προς το Μαλιμπού», διηγείται στο ξεκίνημα ο Cave, πάνω από το δυσοίωνο συνθεσάιζερ του Warren Ellis και από αιθέρια φωνητικά που παλεύουν να διώξουν το μολυβένιο σύννεφο. «Τότε, εμφανίστηκε μπροστά μου ένα παιδί με πρόσωπο νυχτερίδας. Και εξαφανίστηκε ξανά, από το φως των προβολέων». Ένα προαίσθημα. Μία χίμαιρα. 

«Αγόρασα ένα σπίτι με πισίνα, αλλά και ένα πιστόλι που σκοτώνει. Μου έλεγαν, ότι σε αυτούς τους λόφους ζει ένα θηρίο. Η καρδιά του ζώου είναι μία αδυσώπητη μηχανή οργής. Κυκλοφορεί όλη νύχτα στην περίμετρο και μελετάει συμφορές. Τρυπώνουμε μέσα στις πληγές μας και κοιμόμαστε εκεί, σαν φαντάσματα. Τα όνειρά μας είναι το μεγαλείο μας». Αλλά τα όνειρα δεν είναι ποτέ αληθινά.


Το κακό πλησιάζει, αλλά κανένα όπλο δεν μπορεί να το σταματήσει. Ξαφνικά, ο βασανιστικά αργός ρυθμός δίνει τη θέση του σε στρατιωτικά τύμπανα, που προαναγγέλλουν τον ερχομό του θηρίου. Πουθενά αλλού δεν έχει ντραμς ο δίσκος. Μόνο τη στιγμή που βγαίνει το τέρας, για να συνοδεύσει το ποδοβολητό του.

«Άγρια ζώα περιπολούν στις αμμουδιές, τρομερά πλάσματα βγαίνουν από τη θάλασσα. Στέκομαι άναυδος στην παραλία, ενώ οι άλλοι το βάζουν στα πόδια. Ένα παιδί αφήνει το κουβαδάκι του και αναλήπτεται στον ήλιο…».

Ο θάνατος ήρθε και πήρε μαζί του τον 15χρονο Άρθουρ, να κάνει παρέα στις νυχτερίδες. Ο αβοήθητος πατέρας είδε το κτήνος να αρπάζει το γιο του και να το παρασύρει στους ουρανούς της ψεύτικης λιακάδας. «Τώρα πια, περιμένω να έρθει η σειρά μου», θρηνεί ο Cave, με φωνή πλημμυρισμένη από συναίσθημα. Και τι άλλο να κάνει; Τι μπορεί να κάνει, κάποιος που χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του;

Ανεβαίνει στο βουνό για να συναντήσει τον θεό που πιστεύει, αυτό μπορεί να κάνει. Σε όλο το "Ghosteen", ο Cave έχει χάσει την πίστη του και ψάχνει απεγνωσμένα κάτι για να πιστέψει. Την τελευταία του ελπίδα την αναζητεί σε μία αρχαία βουδιστική παραβολή.

«Η Κίσα είχε ένα παιδί που πέθανε», διηγείται ξαφνικά με ένα απόκοσμο φαλσέτο. «Όχι, δεν πέθανε, αλλά είναι βαριά άρρωστο», ξεσπαθώνει όταν οι χωρικοί την παροτρύνουν να το θάψει γρήγορα στο δάσος. Η Κίσα αρνείται να αποδεχθεί το μοιραίο και πάει να συναντήσει τον θεό.

«Μην κλαις», της λέει εκείνος, υπάρχει λύση. «Το μόνο που χρειάζομαι για να σώσω το παιδί σου είναι ένας σπόρος μουστάρδας. Πήγαινε στο χωριό για να μου τον φέρεις. Θα πρέπει όμως να προέρχεται από σπίτι που δεν έχει κανέναν νεκρό».

Η Κίσα φεύγει αισιόδοξη, διάβολε, έναν σπόρο θα τον βρει, αυτός είναι τελικά το ελιξήριο της ζωής, ωστόσο επιστρέφει με άδεια χέρια. «Όλοι έχουν χάσει κάποιον, όλοι χάνουν κάποιον», ψιθυρίζει στα αυτιά του παιδιού, πριν το φωλιάσει στην τελευταία του κατοικία. Κανένας δεν είναι άτρωτος απέναντι στην απώλεια. Δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν γνωρίζει το δάκρυ. Κρυμμένος πίσω από μία μελωδία απίστευτης ομορφιάς, ο Nick Cave βρίσκει την παρηγοριά στον πόνο των άλλων.

«Είναι μακρύς, πολύ μακρύς ο δρόμος, ώσπου να ησυχάσει το μυαλό», ομολογεί, την ώρα που ακούγονται οι τελευταίες θρηνητικές νότες. Έχουν περάσει πια 14 λεπτά από τις πρώτες φλόγες («Οι φωτιές μαίνονταν όλη τη νύχτα…») και ο ακροατής αισθάνεται την ψυχή του να καίγεται, τα πόδια του να λυγίζουν.


Καμία ευαίσθητη καρδιά δεν μπορεί να αντέξει αυτό το σφυροκόπημα συναισθημάτων και εικόνων. Στην προσπάθειά του να ξορκίσει τους δαίμονες που του τρώνε τα σωθικά εδώ και τέσσερα χρόνια, ο Νick Cave έγραψε το τραγούδι της ζωής του και του θανάτου του. Ένα μεγαλειώδες ρέκβιεμ, που θα στοιχειώνει παντοτινά τους εφιάλτες τους δικούς του και τους δικούς μας.

Πηγή: rocking.gr

Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2019

I will be a legend

Freddie Mercury
Πώς ο θρύλος των Queen έγινε το απόλυτο είδωλο της ροκ

Ο δρόμος προς την επιτυχία του Freddie Mercury, του σπουδαίου καλλιτέχνη που έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 24 Νοεμβρίου, σε ηλικία μόλις 45 ετών.

Live Aid 1985

Σαν σήμερα, πριν 28 ακριβώς χρόνια, ο κόσμος της μουσικής συγκλονίστηκε από τον ξαφνικό θάνατο του πιο αγαπητού ροκ σταρ, του Freddie Mercury. Μόλις 24 ώρες πριν τον θάνατο του, στις 23 Νοεμβρίου, είχε παραδεχτεί για πρώτη φορά ότι ήταν φορέας του ιού HIV, αλλά κανείς δεν πίστευε ότι αυτό το λαμπερό αστέρι θα έσβηνε τόσο γρήγορα.

Στα 20 χρόνια που δούλεψε με τους Queen, έζησε και δημιούργησε όσο κανείς άλλος, ενώ τα τελευταία 4 χρόνια της ζωής του ήταν παραγωγικότατος. Ήξερε ότι αργά ή γρήγορα θα έφευγε από τη ζωή, οπότε αντιμετώπιζε κάθε δουλειά σαν να ήταν η τελευταία. Έτσι, μας χάρισε μερικά από τα πιο διάσημα και σημαντικά τραγούδια όλων των εποχών, αλλά και μουσικές περφόρμανς που άφησαν εποχή και άλλαξαν για πάντα τον τρόπο που ερμηνεύουν οι rock stars.

Η δημιουργία του «Φρέντι Μέρκιουρι»

Γεννήθηκε ως Φαρόκ Μπουλσάρα στη Ζανζιβάρη από Ινδούς Παρσί γονείς. Είχε καταλάβει ήδη από μικρή ηλικία ότι δεν είναι εύκολη η ζωή ενός Ινδού στη Μ. Βρετανία, ενώ δεν έβλεπες εύκολα Ασιάτες frontman στη ροκ σκηνή της εποχής. Παράλληλα, ήθελε να αφήσει πίσω τον συγκρατημένο, ντροπαλό Φαρόκ και να πάρει μια νέα ταυτότητα που θα ταίριαζε πολύ περισσότερο στην γεμάτη πλέον αυτοπεποίθηση προσωπικότητα του.

Έτσι, γεννήθηκε ο Freddie Mercury. Εξάλλου, ήδη από τα παιδικά του χρόνια στο σχολείο οι φίλοι του τον φώναζαν Φρέντι και συνέχισε να συστήνεται έτσι όταν μετακόμισε με την οικογένεια του στην Μ. Βρετανία. Σύμφωνα με τον Μπράιαν Μέι, το όνομα Μέρκιουρι προέρχεται από το κομμάτι My Fairy King από το πρώτο άλμπουμ των Queen, όπου ο Φρέντι τραγουδούσε: «Mother Mercury, look what they’ve done to me. I cannot run I cannot hide.» Εκείνη την ημέρα ανακοίνωσε σε όλους ότι στο εξής έτσι θέλει να τον φωνάζουν: Freddie Mercury.

Πιέζοντας τα όρια εντός και εκτός σκηνής

Αυτό το παιδί από την Ινδία με τα περίεργα δόντια και την εξαιρετικά ιδιαίτερη φωνή δεν φοβήθηκε όμως να προκαλέσει και να πειραματιστεί με κάθε δυνατό τρόπο. Εξάλλου, όπως και ο ίδιος είχε δηλώσει, ένα πράγμα δεν ήθελε να είναι: βαρετός.

Ήταν πολύ σημαντικό για εκείνον να πιέζει συνεχώς τον εαυτό του και τους Queen, ώστε να κάνουν πάντα κάτι διαφορετικό. Έτσι δημιουργήθηκε ουσιαστικά και το Bohemian Rhapsody. Το τραγούδι που τους έκανε διάσημους σε όλο τον κόσμο γράφτηκε εξ ολοκλήρου από τον Φρέντι.

Bohemian Rhapsody

Ένα ορχηστρικό κομμάτι χωρίς κουπλέ με φωνητικά που θύμιζαν όπερα και «ακαταλαβίστικες» (για τους Άγγλους της εποχής) λέξεις δεν ήταν το κλασικό ροκ κομμάτι που έπαιζαν τότε τα ραδιόφωνα. Δέχτηκε σκληρές κριτικές από πιο «συντηρητικούς» κριτικούς, αλλά τελικά αγαπήθηκε από το κοινό. Θεωρείται ακόμη και σήμερα ένα από τα καλύτερα τραγούδια στην ιστορία της μουσικής.

Με αυτό το τραγούδι, οι Queen «ανακάλυψαν» και το βίντεο κλιπ, καθώς ήταν οι πρώτοι που κυκλοφόρησαν σκηνοθετημένο βίντεο για να συνοδεύει το τραγούδι τους. Όλα αυτά σε μία εποχή που φυσικά δεν υπήρχε το MTV.

Συνέχισαν κάνοντας επιτυχημένες περιοδείες σε όλο τον κόσμο, όπου και εκεί έκαναν τη διαφορά. Ο Freddie Mercury και οι Queen δεν ερμήνευαν απλά τα τραγούδια τους, αλλά προσέφεραν μια ολόκληρη μουσικοθεατρική εμπειρία στο κοινό. Ο Μέρκιουρι είχε δηλώσει ότι ήθελε όλοι να φεύγουν ικανοποιημένοι και να ψυχαγωγεί κάθε ένα άτομο στο στάδιο.

Αυτό το έκανε με απόλυτη επιτυχία και στην πιο διάσημη εμφάνιση των Queen μέχρι σήμερα, στη συναυλία του Live Aid το 1985. Εκεί κατάφερε να καθηλώσει ένα κοινό 70. 000 ατόμων στο στάδιο του Wembley και δύο δισεκατομμύρια θεατές που παρακολουθούσαν το Live Aid από την τηλεόραση τους. Αυτή η συγκλονιστική συναυλία 21 λεπτών έμεινε στην ιστορία, ενώ μεταφέρθηκε και στην μεγάλη οθόνη, στην ταινία «Bohemian Rhapsody» με πρωταγωνιστή τον Rami Malek, που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2018.


Έζησε και πέθανε με τους δικούς του όρους

Παράλληλα, δεν είχε κρύψει ποτέ την ταυτότητα και την σεξουαλικότητα του. Πήγαινε συχνά σε γνωστά γκει κλαμπ της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου, ενώ έκανε διάσημα διάφορα trends της gay κοινότητας. Από τα glam κοστούμια μέχρι και το χαρακτηριστικό μουστάκι και τα στενά T-Shirt. Στο βίντεο κλιπ για το I Want To Break Free, ο Freddie και τα υπόλοιπα μέλη των Queen ήταν ντυμένοι γυναίκες, προκαλώντας για ακόμη μια φορά την συντηρητική σκηνή της Αμερικής, ως το πρώτο ροκ συγκρότημα με drag αμφίεση.

Ήδη, η συμβολή του στο LGBTQ κίνημα ήταν αρκετά σημαντική. Με τον David Bowie ήταν από τους λίγους που τόλμησαν να εξερευνήσουν ανοιχτά την σεξουαλικότητα τους, να αμφισβητήσουν τα κυρίαρχα έμφυλα πρότυπα και να δηλώσουν ανοιχτά την ομοφυλοφιλία τους.

Ο Freddie Mercury στην τελευταία συναυλία του με τους Queen, στο κλείσιμο του Magic Tour το 1986

Όταν ο Freddie Mercury έφυγε από τη ζωή ήταν ήδη διάσημος σε όλο τον κόσμο και αγαπητός από εκατομμύρια θαυμαστές. Ο κόσμος της μουσικής έχασε μια τρομερή φωνή, αλλά και μια σπουδαία προσωπικότητα.

Ακόμη και όταν πέθανε από επιπλοκές της HIV λοίμωξης, έφυγε περήφανος και «με τους δικούς του όρους» . Σύμφωνα, με τα κοντινά του πρόσωπα είχε συμφιλιωθεί με τον θάνατο. Έτσι, αποφάσισε να σταματήσει τα φάρμακα και να φύγει από τη ζωή γαλήνια στο σπίτι του.


Πηγή: monopoli.gr