Τα μυστικά του βασιλιά των φιδιών

"Wizardfest", το φετινό μας αφιέρωμα.
Με άλλα λόγια, το ιστολόγιο παντρεύει το μυστικισμό του Halloween με την πανηγυρικότητα των Χριστουγέννων, ταξιδεύοντας μας σε χιονισμένα κάστρα, παγωμένες πολιτείες και πλανήτες χριστουγεννιάτικων δέντρων.

Ντύνω το ιστολόγιο με λαμπυρίζουσες χιονονιφάδες στο μαγεμένο ουρανό της μεγάλης τραπεζαρίας του Hogwarts και φορώ τον επίσημο μου μανδύα. Στην ακαδημία μαγισσών θα περάσουμε φέτος λευκές χριστουγεννιάτικες νύχτες μπροστά στο τζάκι του εντευκτηρίου μας, θα παίξουμε χιονοπόλεμο δίπλα στην παγωμένη λίμνη του Hogwarts, θα περιπλανηθούμε στα σοκάκια του Hogsmeade, θα πιούμε βουτυρόμπυρα και ουίσκι της φωτιάς στα Τρία Σκουπόξυλα, θα λικνιστούμε στο χορό του χειμερινού ηλιοστασίου, θα μελετήσουμε ξόρκια και θα αναζητήσουμε φανταστικά πλάσματα.

Απόψε θα είμαι ο ξεναγός σας. Κρατάτε πάντοτε στο μυαλό σας την αφηγήτρια του αφιερώματος Halloween, με μία δόση ανεμελιάς στο φίλτρο των μαγικών της λέξεων. Μη χάσετε από τα μάτια σας το μυτερό μου καπέλο, καθώς θα περιπλανιόμαστε στις μυστικές αίθουσες και τις μετακινούμενες σκάλες του μαγεμένου μας κάστρου. Τα χείλη μου, κατακόκκινα σαν το θυρεό του Gryffindor, ψιθυρίζουν ασταμάτητα προστατευτικά ξόρκια. Ή μήπως είναι σκοτεινές κατάρες; Το θρόισμα ενός μαύρου μανδύα με πορφυρή επένδυση, αντηχεί σαν μελωδία στα αυτιά μας. Ή μήπως είναι το βάδισμα κάποιου φανταστικού πλάσματος μέσα στο απαγορευμένο δάσος; Οι αναρτήσεις μας θα είναι πολυπρισματικές και πολυποίκιλες, όπως η ίδια η φύση τούτου του μεικτού αφιερώματος. Το μειδίαμα της μυστηριώδους αφηγήτριας παραμένει πάντοτε γοητευτικά απειλητικό. Η γενναιότητα δε μπορεί να υπάρξει χωρίς φόβο, όπως το φως δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το σκοτάδι. Άλλωστε δεν υπάρχει τίποτα πιο τρομακτικό από τη βασανιστική αγωνία των άγρυπνων νυχτών παρέα με τις σκέψεις σου...

Ας διεισδύσουμε στη νύχτα και ας κατακτήσουμε τη φευγαλέα γητεύτρα, την περιπέτεια.

***

Το θέμα του φετινού μας αφιερώματος ανοίγει ξανά την ακαδημία μαγισσών και μεταμφιέζει το ιστολόγιο -και μαζί τη συντάκτρια του- σε μικρά μαγισσάκια, σκοτεινά και μυστηριώδη, έτοιμα για ένα ακόμη φεστιβάλ τρόμου στον μπλογκο-εορτασμό του Halloween. Στα ράφια των αναρτήσεων στοιβάζω αποθέματα βοτάνων και κρυστάλλων και με οδηγό το στοιχειωμένο μας αφιέρωμα δημιουργώ ένα μπλογκο-γκριμουάρ στο οποίο καταγράφω το ταξίδι του μεγαλύτερου αφιερώματος του παρόντος ιστολογίου.

Ελάτε, λοιπόν, να φορέσουμε τα μυτερά μας καπέλα και με τα ραβδιά μας ανά χείρας να ξαμοληθούμε σε μαγικές περιπέτειες.

Η ακαδημία μαγισσών άνοιξε και αυτό το Halloween. Ελπίζω να μην παραμελήσατε τα διαβάσματα σας στις διακοπές. Παρακαλούνται οι μαθητές να παραδώσουν τις εργασίες τους στην έδρα. 

Τι εννοείς το θέστραλ σου έφαγε την έκθεση;

Το κουδούνι χτυπά στην ακαδημία μαγισσών. Πρώτη ώρα: Φροντίδα Μαγικών Πλασμάτων. Καλεσμένος μας σήμερα είναι ο Ρολφ Σκαμάντερ, Επικεφαλής Σύμβουλος Μαγικοζωολόγος του Ημερήσιου Προφήτη, και εγγονός του διάσημου Μαγικοζωολόγου και συγγραφέα του βιβλίου "Φανταστικά Ζώα και πού Βρίσκονται", Νιουτ Σκαμάντερ. Στο πλαίσιο του αφιερώματος Halloween, ο κύριος Σκαμάντερ θα δώσει μια σύντομη διάλεξη για ένα μαγικό πλάσμα που σχετίζεται άμεσα με τη μυστικιστική γιορτή.

31 Οκτωβρίου 1992. Ένα μυστικό έρχεται στο φως. Μια πύλη ανοίγει. Ένα μαγικό πλάσμα ελευθερώνεται. Το πρώτο του θύμα βρίσκεται μαρμαρωμένο. Εχθροί του κληρονόμου προσέξτε.

Η Κάμαρα με τα Μυστικά ανοίχτηκε.

Βασιλίσκος | Τα μυστικά του βασιλιά των φιδιών

Πολλά είναι τα φρικαλέα και τρομερά τέρατα του κόσμου, με κάποια να κατέχουν εξέχουσα θέση στην λίστα των πλασμάτων αυτών, προκαλώντας τους χειρότερους εφιάλτες. Σε αυτά τα τέρατα συγκαταλέγεται, φυσικά, και ο Βασιλίσκος. Όπως αποκαλύπτει η ετυμολογία του ονόματος του (Βασιλίσκος = μικρός βασιλιάς) το πλάσμα αυτό κατέχει θέση βασιλιά ανάμεσα στα τρομακτικά πλάσματα και συγκεκριμένα αυτή του βασιλιά των φιδιών. Το καθόλου μικρό αυτό τρομερό πλάσμα, λοιπόν, είναι ένα από τα πιο αρχαία και διαδεδομένα τέρατα στην Ελληνική, Ρωμαϊκή και μεσαιωνική μυθολογία και «κρυπτοζωολογία». Είναι ο εφιάλτης κάθε μάγου, muggle και πλάσματος που θα συναντήσει – με κάποιες εξαιρέσεις – αλλά και αντικείμενο μελέτης κάθε μαγικοζωολόγου.

Τα μυστικά του Βασιλίσκου είναι πολλά κι επειδή το φίδι είναι στη μόδα και η ιστορία της Ναγκίνι έρχεται ξανά στο κινηματογραφικό προσκήνιο με την ταινία Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald, είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε κάποια από αυτά μαζί σας.

Οι πρώτες αναφορές στο Βασιλίσκο

Αναφορές στο Βασιλίσκο υπάρχουν από την αρχαιότητα με την πυκνότητά τους να αυξάνεται την εποχή του Μεσαίωνα, με την έξαρση της επιστήμης του φυσιοδίφη.

Πρώτος ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος στη Φυσική Ιστορία του το 79 μ.Χ. αναφέρει ως Βασιλίσκο ένα πολύ δηλητηριώδες φίδι που εντοπίζεται στην περιοχή της Κυρηναϊκής. Ήταν δε ο Άγιος Ισίδωρος της Σεβίλλης ο πρώτος που ανέφερε τον Βασιλίσκο ως βασιλιά των φιδιών.

Οι μορφές του Βασιλίσκου

Στο βιβλίο Ο Harry Potter και η Κάμαρα με τα Μυστικά ο Βασιλίσκος παρουσιάζεται σαν ένα τεράστιο φίδι που μπορεί να φτάσει τα 50 πόδια μήκος, με σκούρο πράσινο φολιδωτό δέρμα και κίτρινα μάτια που πετρώνουν όποιον τα κοιτάξει. Οι φολίδες του δέρματος του Βασιλίσκου έχουν την ιδιότητα, όπως κι αυτές του δράκου, να αντικρούουν τα ξόρκια που εξαπολύονται εναντίον τους.

Ο Βασιλίσκος, όμως, έχει κι άλλες μορφές σύμφωνα με διάφορες πηγές. Μια από τις πιο συνηθισμένες μορφές θέλει τον Βασιλίσκο ως μια πελώρια σαύρα με παραπάνω από τέσσερα πόδια. Η μορφή που αναπαρίσταται στα βιβλία της J.K. Rowling είναι επίσης γνωστή. Η τελευταία μορφή που δίνει η παράδοση στο Βασιλίσκο είναι ιδιαίτερη καθώς αποτελεί συνδυασμό ερπετού και κόκορα και παρουσιάζεται έτσι στο ελληνικό και υπέροχο κόμικς «Μυθοναύτες». 

Η τελευταία μορφή του Βασιλίσκου τον κάνει να μοιάζει με το Κόκατρις, ένα άλλο είδος πλάσματος με ιδιότητες που μοιάζουν με αυτές του Βασιλίσκου. Πολλές φορές Βασιλίσκος και Κόκατρις λανθασμένα συγχέονται ενώ κάποιες άλλες πηγές αναφέρουν τον Βασιλίσκο ως εξέλιξη του Κόκατρις – σαν τα Pokemon ένα πράγμα. Άλλο ένα τέρας που συγχέεται με τον Βασιλίσκο είναι ο Κατώβλεπας, μυθικό πλάσμα του οποίου ένα μόνο βλέμμα επιφέρει το θάνατο. Τα τρία αυτά πλάσματα που λανθασμένα κάποιοι θεωρούν ότι είναι το ίδιο πλάσμα έχουν ένα κοινό στοιχείο: ένα μικρό λοφίο στο κεφάλι τους σαν στέμμα – εξού και ο “Βασιλίσκος”.

O πρώτος Βασιλίσκος, γέννηση, βιολογία και δεινόσαυροι

Ο πρώτος μάγος που δημιούργησε και τον πρώτο Βασιλίσκο λέγεται πως ήταν στην Αρχαία Ελλάδα ο σκοτεινός μάγος Έρπος ο Αφελής. Ο αρχαίος αυτός μάγος έβαλε ένα αυγό κότας να το κλωσήσει ένας φρύνος (οκ) και εγένετο ο πρώτος Βασιλίσκος.

Βέβαια οι απόψεις διίστανται και όπως συμβαίνει με τους περισσότερος μύθους τα πράγματα περιπλέκονται από ένα σημείο και ύστερα. Πολλοί μελετητές – μάγοι ή muggle, άγνωστο έως τώρα – υποστήριζαν ότι για να γεννηθεί ένας Βασιλίσκος έπρεπε να κλωσήσει κόκορας εφτά χρονών αυγό ερπετού ή φρύνου, χωρίς το τσόφλι (μόνο εκείνος ήξερε πώς θα γινόταν αυτό!).

Από την άλλη το Κόκατρις υποστηρίζεται ότι γεννιόταν με τον τρόπο που δημιούργησε τον πρώτο Βασιλίσκο ο Έρπος. Από αυτή τη σύγχυση μπερδεύονται και τα δυο πλάσματα στην τέχνη και αποκαλύπτεται μια μεγάλη επιστημονική αλήθεια. Μπορεί το Κόκατρις να συγχέεται με το Βασιλίσκο στον μύθο και τις ιστορίες, όμως τα προηγούμενα χρόνια οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι υπήρχαν δεινόσαυροι με φτερά που έχουν ως πιο κοντινό σημερινό απόγονο την κότα. Έτσι από ότι φαίνεται οι φυσιοδίφες του Μεσαίωνα ασχολούνταν με ένα συνονθύλευμα μύθου με επιστημονικές αποφύσεις, αποκαλύπτοντας άθελά τους την εξελικτική σχέση πτηνών και ερπετών.

Οι ιδιότητες του Βασιλίσκου

Πλασμένος μέσα από τη μαύρη μαγεία ο Βασιλίσκος διαθέτει εξαιρετικά δυνατές και θανατηφόρες ικανότητες. Ο Άγιος Αλβέρτος ο Μέγας, επίσκοπος της Κολωνίας (1200-1280) αναφέρει στο βιβλίο του «Δε ανιμάλιβυς» το θανατηφόρο βλέμμα του Βασιλίσκου και την ιδιότητα των σταχτών από το κάψιμο του πλάσματος να μετατρέπουν το ασήμι σε χρυσό, γεγονός που τον συνδέει και με την αλχημεία. Από την άλλη ο Άγγλος λόγιος Αλεξάντερ Ντεκάμ είχε ήδη αναφέρει από τον 12ο αιώνα ότι είναι η διαφθορά του αέρα που αποτελεί το κύριο όπλο του Βασιλίσκου. Η ανάσα του δηλητηρίαζε καθετί έμβιο γύρω από τη φωλιά του, τα ποτάμια μολύνονταν μόνιμα, τα πουλιά που πετούσαν γύρω του έπεφταν λιπόθυμα, ενώ από όπου περνούσε άφηνε άγονη έρημο, γεγονότα που δικαιολογούν την ιδιότητα του δηλητηρίου του να καταστρέφει μέχρι και Πεμπτουσιωτές. 

Στο Ο Χάρι Πότερ και η Κάμαρα με τα Μυστικά η ιδιότητα που μας παρουσιάζεται πιο έντονα είναι αυτή του θανατηφόρου βλέμματος του Βασιλίσκου και της πετροποίησης που προκαλούσε, όπως το βλέμμα της Μέδουσας.

Όταν ένα θύμα κοιτούσε τον Βασιλίσκο έμμεσα μέσω κάποιας αντανάκλασης ή άλλου αντικειμένου, τότε πετροποιούνταν με μόνη σωτηρία το αντίδοτο από Μανδραγόρα. Τέτοιες περιπτώσεις θυμάτων ήταν οι Hermione Granger, Justin Finch-Fletchley, Colin Creevey, η γάτα του Filch, κυρία Norris, ακόμη και το φάντασμα του Σχεδόν Ακέφαλου Νικ. Εν αντιθέσει με τους προαναφερθέντες, η άτυχη Myrtle Warren δηλαδή η Μυρτιά που Κλαίει αντίκρισε άμεσα τα κίτρινα μάτια του Βασιλίσκου βρίσκοντας ακαριαίο θάνατο.

Ο Βασιλίσκος του Salazar Slytherin

Ο Βασιλίσκος που προκάλεσε όλα τα παραπάνω ανήκε φυσικά στον Salazar Slytherin. Ο ερπετόφωνος ιδρυτής του Hogwarts που προωθούσε την ιδέα των γαλαζοαίματων μάγων, κατασκευαστής και της Κάμαρας των Μυστικών μεγάλωσε και ανέθρεψε τον Βασιλιά των Φιδιών – σαν κατοικίδιο θα λέγαμε.

Η Κάμαρα με τα Μυστικά κατασκευάστηκε με σκοπό να φιλοξενεί μόνο καθαρόαιμους μάγους αποτελώντας παράλληλα το σπίτι του Βασιλίσκου. Ο Salazar Slytherin, χρησιμοποιώντας την ικανότητά του ως ερπετόφωνος, έβαλε σε βαθύ ύπνο τον Βασιλίσκο του αποτρέποντάς τον από την γήρανση, με αποτέλεσμα να ζήσει τουλάχιστον χίλια χρόνια. Ο μόνος που μπορούσε να τον ξυπνήσει και να ανοίξει και την Κάμαρα με τα Μυστικά ήταν ένας πραγματικός του απόγονος.

Το 1943, λοιπόν, ο απόγονος του Tom Marvolo Riddle, ο μετέπειτα Άρχοντας Voldemort, ανοίγοντας την Κάμαρα ξύπνησε παράλληλα και τον Βασιλίσκο, γεγονός που επαναλήφθηκε έμμεσα μέσω ενός Πεμπτουσιωτή του το 1992. Στα τότε γεγονότα ο Βασιλίσκος βρήκε το θάνατο από τον Χάρι Πότερ με το λάβωμα του σπαθιού του Godric Gryffindor από ασήμι ξωτικών.

Οι Βασιλίσκοι και ο Κόσμος των Μάγων

Η εκτροφή Βασιλίσκων στον κόσμο των Μάγων απαγορεύτηκε την εποχή του Μεσαίωνα. To Υπουργείο Μαγείας είχε θεσπίσει νόμο επιθεώρησης κάθε ενεργού κοτετσιού στο μαγικό κόσμο. Το να παρατυπήσει, όμως, κάποιος ήταν εύκολο κρύβοντας το εκκολαπτόμενο αυγό κατά τον έλεγχο του υπουργείου. Η εκτροφή βέβαια μπορούσε να γίνει μόνο από ερπετόφωνους, μια σπάνια ικανότητα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν περιπτώσεις Βασιλίσκων σε διάστημα από το 16ο αιώνα μέχρι το 1943, όπως αναφέρει ο Νewt Scamander στο βιβλίου του Φανταστικά Ζώα και Που Βρίσκονται.

Οι εχθροί του Βασιλίσκου

Ο Βασιλίσκος διέθετε αρκετούς εχθρούς και σχεδόν όλοι μικρότεροι σε μέγεθος από εκείνον. Ο αιώνιος εχθρός του Βασιλίσκου είναι οι αράχνες και όπως αναφέρει o αρχηγός των Acromantoula Aragog αρνούνται ακόμη και να αναφέρουν το όνομά του. Η νυφίτσα και ο φοίνικας έχουν ανοσία στο βλέμμα του Βασιλίσκου αποτελώντας επίσης εχθρούς του. Οι νυφίτσες μάλιστα χρησιμοποιούν όπως αναφέρουν οι πηγές ένα φυτό που αντέχει το δηλητήριο του Βασιλίσκου όταν τραυματιστούν στη μάχη μαζί του, ενώ τα δάκρυα του φοίνικα αποτελούν επίσης αντίδοτο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σχέση ανάμεσα στη νυφίτσα και τον Βασιλίσκο καθώς η νυφίτσες ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις ενυδρίδες, αγαπημένο ζώο της J.K. Rowling και η μορφή του προστάτη της Hermione Granger. Η Hermione – όπως πάντα – προσπάθησε να βοηθήσει του φίλους της ενάντια στον εχθρό, στη δεδομένη περίπτωση τον Βασιλίσκο, όμως αυτός ο εχθρός είχε ιδιαίτερη σχέση μαζί της. Η J.K. Rowling για άλλη μια φορά μας εκπλήσσει με το βάθος και τις ρίζες της έμπνευσης των χαρακτήρων της εξυψώνοντας ξανά την ποιότητα του έργου της.

Κίτρινα, θανατηφόρα μάτια, δηλητηριώδης ανάσα, σουρσίματα και ερπετικά λόγια να ακούγονται μέσα από τους τοίχους, αν δεν έχετε σπαθί από ασήμι ξωτικών ή κάποιο φίλο φοίνικα τότε καλό θα ήταν να μην συναντήσετε Βασιλίσκο ούτε στους χειρότερους εφιάλτες σας. 

Πηγή: Ημερήσια Κουκουβάγια