Ποιο από τα αρχέτυπα του Jung σε χαρακτηρίζει;

Ο Ελβετός αναλυτικός ψυχολόγος Carl Jung, ανασκευάζοντας τη θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα, υποστήριξε ότι η καθολική και διαχρονική ανθρώπινη εμπειρία έχει αποτελέσει το υλικό για τη δημιουργία τυπικών μοτίβων συμπεριφοράς, των αρχετύπων. Αυτά τα υποσυνείδητα αρχέτυπα, που επηρεάζουν βαθύτατα τις συμπεριφορές των ανθρώπων, εντοπίζονται στις μυθολογίες των λαών, στα παραμύθια, στην παγκόσμια ιστορία της ανθρωπότητας, ακόμη και στους ίδιους μας τους εαυτούς.

Για την αναλυτική ψυχολογία τα αρχέτυπα είναι υπερατομικές προδιαθέσεις του συλλογικού ασυνείδητου. Μυθολογικά θέματα, σύμβολα ριζωμένα στην παγκόσμια ιστορία της ανθρωπότητας ή ψυχικές αντιδράσεις εξαιρετικής σφοδρότητας υποδεικνύουν τη συμμετοχή βαθύτερων ψυχικών στρωμάτων και εκδηλώνονται συνήθως στο υλικό που παρέχουν τα όνειρα, οι φαντασιώσεις και τα οράματα, υπερβαίνοντας την προσωπική σφαίρα και εμπλέκοντας τα περιεχόμενα του συλλογικού ασυνείδητου. Αυτά τα κεντρικά θέματα και σύμβολα ασκούν σύμφωνα με την άποψη του Κ. Γκ. Γιουνγκ καθοριστική επιρροή στην ψυχική ζωή ως σύνολο, ελέγχοντας τον ανθρώπινο κύκλο ζωής. Καθώς ωριμάζουμε ως υπάρξεις τα αρχέτυπα ξεδιπλώνονται μέσω μιας προγραμματισμένης ακολουθίας, την οποία ο Γιουνγκ αποκάλεσε στάδια της ζωής. Κάθε στάδιο της ζωής εκπροσωπείται από ένα νέο σύνολο αρχετυπικών εικόνων που αναζητούν την εκπλήρωσή τους στη δράση. Στα στάδια περιλαμβάνεται η παιδική ηλικία, η ερωτοτροπία, ο γάμος, όπως και η προετοιμασία για το θάνατο.

Τα αρχέτυπα διαθέτουν κυρίαρχο λειτουργικό χαρακτήρα και μια χαμηλή ενεργειακή φόρτιση. Για αυτό ο Γιουνγκ μίλησε αρχικά για «αρχέγονες εικόνες» ή «κυρίαρχους παράγοντες του συλλογικού ασυνείδητου». Αργότερα σε αυτές τις αρχέγονες εικόνες έδωσε την ονομασία Αρχέτυπα. Ουσιαστικά άντλησε τον όρο από το Corpus Hermeticum και από τo δεύτερο κεφάλαιο 2, παράγρ. 6, του De Divίnis nomίnibus του Ψευδο-Διονύσιου. Βέβαια η προέλευση της έννοιας αρχέτυπο φθάνει χρονολογικά πίσω ως τον Πλάτωνα. Ο ίδιος ο Γιουνγκ σύγκρινε τα αρχέτυπα με τις πλατωνικές ιδέες. Οι ιδέες του Πλάτωνα ήταν καθαρές διανοητικές μορφές αδημιουργημένες και αιώνιες, που αποτυπώνονταν στην ψυχή πριν να γεννηθεί στον κόσμο. Ήταν συλλογικές υπό την έννοια ότι ενσωμάτωσαν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά ενός πράγματος, παρά τις συγκεκριμένες ιδιαιτερότητές του.

Από το 1946, ο Γιουνγκ έκανε διάκριση μεταξύ του «αρχέτυπου αφεαυτού», δηλαδή του μη αντιληπτού αρχέτυπου που είναι δυνητικά παρόν σε κάθε ψυχική δομή και του εκδηλωμένου αρχέτυπου που γίνεται αντιληπτό και εισέρχεται στο πεδίο της συνείδησης. Τούτο το εκδηλωμένο αρχέτυπο εμφανίζεται ως αρχετυπική εικόνα και η μορφή του μπορεί να αλλάζει διαρκώς, ανάλογα με την ομάδα συνειρμών στην οποία εμφανίζεται. Φυσικά, υπάρχουν αρχέτυποι τρόποι δράσης-αντίδρασης και αρχέτυπες διαδικασίες, όπως η ανάπτυξη του εγώ ή το πέρασμα από τη μία ηλικία στην άλλη. Υφίστανται αρχέτυπες στάσεις, ιδέες, τρόποι αφομοίωσης της εμπειρίας, που αν ενεργοποιηθούν κάτω από ορισμένες συνθήκες, αναδύονται από την ασυνείδητη μέχρι τώρα κατάστασή τους και γίνονται κατά κάποιο τρόπο ορατές.^[1]

Με βάση τις παραπάνω ιδέες διαμορφώθηκε ένα διαδικτυακό quiz με τίτλο Which Jung Archetype Best Describes You?. Την αγάπη μου για τα personality tests την έχετε πλέον μάθει... Μαντεύετε, λοιπόν, ότι μόλις είδα τον τίτλο έσπευσα να το δοκιμάσω. Το αποτέλεσμα ήταν, μπορώ να πω, συναρπαστικά εύστοχο!

The Explorer

You're the explorer! According to Jung we can find this archetype in many myths and fairy tales. You're a restless nomad, always full of wanderlust. You see life as one big adventure and you're always planning your next move. This archetype thirsts for new experiences and new people. You're independent, adaptable, ambitious and true to yourself. Your sense of adventure is your greatest strength, but you may risk wondering aimlessly and you may find it difficult to choose a direction. Channel your adventurous spirit into something productive!